Giovanni Antonio Canal (1697-1768) Baroque
Canaletto
Ο Τζοβάννι Αντόνιο Κανάλ, ήτανε διάσημος Βενετός ζωγράφος στο μεταίχμιο του Μπαρόκ και της εποχής του Ροκοκό, που διακρίθηκε ιδιαίτερα στη ζωγραφική τοπίων (ιταλ. vedute), αλλά και στα καταπληκτικά του καπρίτσια. ’ρρηκτα συνδεδεμένος με τη πατρίδα του τη Βενετία, αφού όλη του τη ζωή ζωγράφιζε και σχεδίαζε πλατείες, κανάλια κι εκκλησίες της. Τα τοπία του συμβάλανε καθοριστικά στη δημιουργία εικόνας, μιας ρομαντικής πανέμορφης πόλης, γεμάτης υπέροχα παλάτια και λουσμένης σ' ένα ζεστά χρυσαφένιο φως. Αγαπήθηκε από τους Ρεαλιστές και κατηγορήθηκε από τους κριτικούς, γι' απλή αναπαραγωγή εικόνων. Πολλοί μάλιστα τα βρήκαν υποδεέστερα, από τα πιο λεύτερα κι Ιμπρεσσιονιστικά τοπία του Φραντζέσκο Γκουάρντι.
Γεννήθηκε στη Βενετία 18 Οκτώβρη 1697, γιος του Μπερνάρντο Κανάλ (εξ ου και το προσωνύμιο: καναλέττο=μικρό κανάλι) και της Αρτεμισία Μπαρμπιέρι. Ο πατέρας του ήταν επαγγελματίας ζωγράφος και σκηνογράφος. Πρώτοι δάσκαλοί του στη ζωγραφική ήταν ο πατέρας του κι ο αδελφός του. Σταδιακά ανέλαβε την εργασία του πατέρα, το 1719-20 ύστερα από μια επίσκεψή του στη Ρώμη, -όπου αρχικά συνεργάστηκε μαζί του στη Ρώμη, στα σκηνικά μιας Όπερας του Σκαρλάτι, στα 23 του όμως επηρεάστηκε έντονα από την εργασία του ζωγράφου τοπίων Τζοβάννι Πάολο Πανίνι κι αποφάσισε να ζωγραφίζει μόνο τοπία. Μαθητευει κοντά στο ζωγράφο τοπίων Λούκα Καρλεβάρις (Luca Carlevaris), τον οποίο όμως σύντομα ξεπέρασε. Το 1723 άρχισε να ζωγραφίζει καθημερινές σκηνές κι εικόνες της πόλης του, πίνακες όπου επικρατούν ισχυρές αντιθέσεις φωτός και σκιάς. Τη περίοδο αυτή ζωγραφίζει έναν από τους πλέον γνωστούς πίνακές του, τον Περίβολο Του Λιθοδόμου (σήμερα στην Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου).
Επιστρέφει στη Βενετία και γίνεται μέλος της εκεί συντεχνίας καλλιτεχνών. Το 1725, γνωρίζει τον Όουεν Μακ Σουήνυ, που γίνεται πράκτοράς του, όπως και τον Τζόζεφ Σμιθ, κι ο ζωγράφος Αλεσσάντρο Μαρκεζίνι (Alessandro Marchesini), που αγόραζε πίνακες για ιδιωτικές συλλογές, πληροφορήθηκε ότι υπάρχουν "δύο ακόμη απόψεις της Βενετίας, καλλίτερες από αυτές του Καρλεβάρις...". Σύμφωνα με τους κριτικούς τέχνης, η πρώιμη περίοδος του Καναλέττο θεωρείται κι η καλύτερη: Ζωγράφιζε απευθείας στο ύπαιθρο, χωρίς επεξεργασία στο στούντιο. Όλα του όμως τα τοπία χαρακτηρίζονται από μεγάλη ακρίβεια. Το 1742 φιλοτεχνεί 12 έργα για μιαν έκθεση και 3 χρόνια μετά ολοκληρώνει ένα μεγάλο σχέδιο, για τον Σμιθ, με θέμα το κωδωνοστάσι του Αγίου Μάρκου. Πολλά έργα του πωλήθηκαν σε ’γγλους συλλέκτες με τη μεσολάβησή του, ο οποίος το 1744 διορίστηκε πρόξενος της χώρας του στη Βενετία.
Η πορεία του Καναλέττο όμως ανακόπτεται προσωρινά λόγω του πολέμου της Αυστριακής διαδοχής, καθώς αυτή η σύρραξη μείωσε δραματικά τον αριθμό των ’γγλων επισκεπτών στη Βενετία. Ο Καναλέττο αποφάσισε να μεταβεί στο Λονδίνο για να είναι πολύ πιο κοντά στους αγοραστές των έργων του. Τον επόμενο χρόνο λοιπόν, πηγαίνει στο Λονδίνο και ζωγραφίζει το έργο Η Γέφυρα Του Ουεστμίνστερ. Εκεί παρέμεινε μέχρι το 1755 και δημιούργησε πολλές απόψεις του Λονδίνου, καθώς κι απεικονίσεις πύργων και κάστρων που του ζητούσαν οι πελάτες του. Καθώς οι πίνακές του δεν είχανε την ίδια δύναμη με αυτούς που 'χε ζωγραφίσει στη πατρίδα, το έργο του άρχισε να πάσχει από συχνές επαναλήψεις, σε σημείο που ο κριτικός τέχνης Τζορτζ Βίρτσιου (George Vertue) να ισχυριστεί ότι ο ζωγράφος που υπέγραφε «Καναλέττο» ήταν κάποιος απατεώνας. Έτσι τον ανάγκασε να κάνει δημόσια επίδειξη της ζωγραφικής του, αλλά η φήμη του δεν αποκαταστάθηκε ποτέ ολοσχερώς.
Το 1755 επιστρέφει οριστικά στη Βενετία, και συνεχίζει να ζωγραφίζει εκεί και το 1763 γίνεται δεκτός ως εκλεγμένο μέλος στην Ακαδημία Ζωγραφικής & Γλυπτικής. Συνέχισε να ζωγραφίζει, τις περισσότερες φορές βασισμένος σε παλιά του σχέδια, ωστόσο κάποια από τα έργα αυτής της περιόδου είναι πρωτοποριακά ως προς τη σύνθεσή τους. Το 1765 παρουσιάζει το καλλίτερο έργο του στην Ακαδημία και τον επόμενο χρόνο τελειώνει το τελευταίο γνωστό μας έργο του, με θέμα τη χορωδία του Αγίου Μάρκου.
Πεθαίνει στη Βενετία στις 19 Απρίλη 1768, στα 71 του χρόνια και κηδεύεται με μεγάλες τιμές, στην αγαπημένη του πατρίδα. Τη νεκρώσιμη ακολουθία ψάλλανε 12 Γάλλοι ιερείς άνω των 70 ετών κι αυτό για τα τότε δεδομένα, σήμαινε εξέχοντα νεκρό.
===================
Λεμβοδρομία
'Αποψη Του Λονδίνου
Η Πλατεία Του Αγίου Μάρκου
Περισυλλογή
Ανθισμένη Αψίδα
Η Γέφυρα Του Σαν Μάρκο
Πλατεία Σαν Μάρκο
Λιμάνι Του Σαν Μάρκο
Ριάλτο
Υποδοχή Του Γάλλου Πρέσβυ
Απέξω Από Το Παλάτι Του Δόγη
Γέφυρα Γουεστμίνστερ, Λονδίνο
