"Τα ÝνστικτÜ μου με οδηγοýνε,
παρÜ τη θÝλησÞ μου,
σε απερßσκεπτη δραστηριüτητα,
που καταβροχθßζει μÝρα τη μÝρα,
τη καθημερινüτητÜ μου.
Σαν Ýνα θηρßο, που αλÝθει στο μýλο.
ΛυπÞσου με, φßλε μου".
Κλωντ-ΟσκÜρ ΜονÝ
Monet Claude (1840-1926) Impressionism
Ο ¼σκαρ-Κλοντ ΜονÝ (Oscar-Claude Monet) Þτανε ΓÜλλος ζωγρÜφος που γεννÞθηκε στο Παρßσι, 14 ΝοÝμβρη 1840 κι Ýνας απü τους σημαντικüτερους εκπροσþπους του κινÞματος του Ιμπρεσσιονισμοý. Το ρεýμα διαμορφþθηκε μεταξý 1860 και 1870 στη γαλλικÞ ζωγραφικÞ και κυριÜρχησε για Ýνα διÜστημα στο διεθνÞ καλλιτεχνικü ορßζοντα. Ο πατÝρας του, Þταν εýπορος Ýμπορος της εποχÞς, που διακινοýσε προμÞθειες πλοßων. ¸δειξε απü νωρßς ταλÝντο στη γελοιογραφßα. ¼ταν Üφησε το σχολεßο στα 17, κÝρδιζε το ψωμß του με τα σκßτσα και μÜζεψε 2.000 φρÜγκα, αποφασισμÝνος να χτßσει με αυτÜ τη καρριÝρα του. Το 1845, η οικογÝνειÜ του μετακüμισε στη ΧÜβρη, που αποτελοýσε σημαντικü λιμÜνι στις üχθες του ΣηκουÜνα. Το 1858 γνωρßστηκε με τον ΕζÝν ΜπουντÝν, που Þταν απü τους πρþτους δασκÜλους του και τον ενθÜρρυνε να ζωγραφßσει την ýπαιθρο, σýνηθες θÝμα για ζωγρÜφους εκεßνης της περιüδου. Τον επüμενο χρüνο εγκαταστÜθηκε στο Παρßσι üπου συνÝχισε τις σπουδÝς του στην ΕλβετικÞ Ακαδημßα (Académie Suisse) κι Þρθε σ' επαφÞ μ' Ýργα σημαντικþν ζωγρÜφων επισκεπτüμενος το Μουσεßο Λοýβρου. ΠαρÜλληλα, γνþρισε τους, Καμßλ Πισαρρü και ΓκυστÜβ ΚουρμπÝ.
Τη περßοδο 1860-1862 επιστρατεýτηκε και ταξßδεψε στην Αλγερßα. Μολονüτι οι σπουδÝς του δεν Þταν λαμπρÝς, τον Ýβαλαν σ' επßλεκτο σýνταγμα ιππικοý που εκπαιδευüταν εκεß, αλλÜ σ' Ýνα χρüνο Ýπαθε τυφοειδÞ πυρετü και τον Ýστειλαν σπßτι του., απολýθηκε απü το στρατü περßπου το 1862, ενþ σημαντικü ρüλο σ' αυτü φαßνεται πως διαδραμÜτισε κι η θεßα του, που μÜλιστα τον υποχρÝωσε να παρακολουθÞσει μαθÞματα ζωγραφικÞς σε κÜποιο πανεπιστÞμιο. Ο ßδιος, απÝφυγε την εγγραφÞ, ωστüσο παρακολοýθησε μαθÞματα, για περßπου 2 χρüνια, στο ατελιÝ του Σαρλ Γκλαιρ, üπου συνδÝθηκε φιλικÜ και με τους ΡενουÜρ, Μπαζßλ (Þταν üλες οι μορφÝς στο πßνακÜ του, Πικ-Νικ!) και ¢λφρεντ Σßσλευ. ΔιδÜσκονταν üμως κλασσικÝς μÝθοδοι ζωγραφικÞς, που δεν τον ενδιÝφεραν. ΠÝρα απü τη φιλßα που αναπτýχθηκε μεταξý τους, μοιρÜζονταν κοινÝς ιδÝες για τη ζωγραφικÞ, που αργüτερα θα μετουσιþνονταν στο κßνημα του ιμπρεσσιονισμοý.
Η Καμßλ ΓιαπωνÝζα (μοντÝλο και σýζυγος) 1866
Του Üρεσε να ζωγραφßζει στο ýπαιθρο και διαμüρφωνε το ýφος του. ¸να απüγευμα του 1863, οι 5 ζωγρÜφοι φýγαν απü το ατελιÝ του Γκλερ και πÞγαν να ζωγραφßσουνε στην εξοχÞ. ¹τανε το τÝλος της καλλιτεχνικÞς εκπαßδευσÞς του. Το 1865 Þταν καλÞ χρονιÜ γι' αυτüν. Γνþρισε την ωραßα Καμßλ ΝτονσιÝ κι Ýνα τοπßο του Ýγινε δεκτü για την Ýκθεση του Σαλüν. Μüλις 2 χρüνια αργüτερα üμως, απερρßφθη η φιλüδοξη σýνθεση, Γυναßκες Στον ΚÞπο κι η Καμßλ βρÝθηκε Ýγκυος. Ο πατÝρας του, Ýξαλλος που ο γιος του εßχε κÜνει παιδß, του Ýκοψε το επßδομα κι απαßτησε να επιστρÝψει στη ΧÜβρη. Η Καμßλ Ýκανε το παιδß μüνη στο Παρßσι. ΤελικÜ ο πατÞρ ΜονÝ Ýδινε λßγα χρÞματα στον Κλοντ, αλλÜ δεν αρκοýσαν για να τους συντηρεß, οπüτε δανειζüτανε συχνÜ απü φßλους. ¼ταν το Σαλüν απÝρριψε τα Ýργα του το 1869, απογοητεýτηκε τüσο που Ýπεσε στον ΣηκουÜνα. ¼μως μετÜνοιωσε αμÝσως. Ευτυχþς Þξερε καλü κολýμπι.
Κυρßα Με Ομπρελßνο και Παιδß (Καμßλ & Ζαν ΜονÝ)
Το καλοκαßρι του 1869, ο πüλεμος με τη Πρωσσßα πλησßαζε. Ως βετερÜνος, θα στρατευüταν υποχρεωτικÜ, κÜτι που Þθελε ν' αποφýγει πÜση θυσßα. Πρþτα νυμφÝυτηκε το 1870 τη Καμßλ, επειδÞ οι νυμφευμÝνοι καλοýνταν τελευταßοι κι εßχαν Þδη Ýνα γιο, τον Ζαν και μüλις ξÝσπασε ο πüλεμος πÞρε την οικογÝνειÜ του κι Ýμειναν Ýνα Ýτος στο Λονδßνο. Γýρισαν το φθινüπωρο του 1871 και μεßνανε στην ΑρζαντÝιγ (Η πüλη της Ελοßζ), Ýξω απü το Παρßσι. Ο ΜονÝ Þθελε ν’ αφÞσει τις συμβÜσεις και να ζωγραφßσει ακριβþς ü,τι Ýβλεπε κι üχι ü,τι Þξερε πως υπÞρχε. Οι ακαδημαúκοß ζωγρÜφοι διδÜσκονταν ν' αποδßδουνε τα φυσικÜ χρþματα των αντικειμÝνων κι üχι την επιρροÞ του φωτüς, που αλλÜζει τα χρþματα που αντιλαμβÜνεται το μÜτι. Ο ΜονÝ το αντÝστρεψε αυτü. ΠροσπÜθησε επßσης ν’ αποδþσει την αßσθηση μιας σκηνÞς σε μια δεδομÝνη χρονικÞ στιγμÞ. ¸πειτα απü πολυετεßς απορρßψεις απ' το Σαλüν, σκÝφτηκε μιαν ανεξÜρτητη Ýκθεση και συνεργÜστηκε σ' αυτü με τον ΝτεγκÜ το 1873.
Οι ιμπρεσσιονιστÝς, εγκαταλεßπουν το εργαστÞρι τους και ξανοßγονται στη φýση, üπου ζωγραφßζουνε. Βασικü χαρακτηριστικü της τÝχνης τους εßναι η απεικüνιση φευγαλÝων εντυπþσεων που δημιουργοýνται στο ανθρþπινο μÜτι απü το παιχνßδισμα του φωτüς πÜνω στο αντικεßμενο σε μια ορισμÝνη χρονικÞ στιγμÞ. Οι χρωματικÝς διαφοροποιÞσεις προκαλοýνται απü την αλλαγÞ της θÝσης του Þλιου και τις ατμοσφαιρικÝς συνθÞκες. ΟυσιαστικÜ, δεν ενδιαφÝρονται για την απεικüνιση των αντικειμÝνων αυτþν καθαυτþν, αλλÜ για τη χρωματικÞ εντýπωση που προκαλοýνε σε σχÝση με το φως που επικρατεß.
Η ευτυχßα στον κÞπο του
Την επüμενη χρονιÜ επÝστρεψε στη Γαλλßα και το 1874 συμμετεßχε στη 1η Ýκθεση της ομÜδας των Ιμπρεσσιονιστþν στο Παρßσι, με τον πßνακα του Impression: soleil levant (Εντýπωση: ΑνατολÞ Ηλßου). Ο τßτλος του πßνακα του ΜονÝ ενÝπνευσε τον κριτικü τÝχνης Λουß ΛερουÜ (Louis Leroy) στη χρÞση του üρου Ιμπρεσσιονισμüς (Impressionism) για 1η φορÜ. Δεν νοιαζüταν να τιτλοφορεß τα Ýργα του. Βολευüταν με περιγραφικοýς τßτλους üπως ¢ποψη Του Χωριοý. Η μονοτονßα αυτÞ ενοχλοýσε τον Εντμüν ΡενουÜρ, αδελφü του ζωγρÜφου ΡενουÜρ, που ετοßμαζε τον κατÜλογο για τη 1η Ýκθεση της πρωτοπορßας του 1874. ¼ταν τονε ρþτησε πþς να ονομÜσει Ýνα πßνακα με θÝμα την ανατολÞ του ηλßου, απÜντησε: "Γιατß δεν το λες, Εντýπωση";. Στα αγγλικÜ εßναι impression. Ο üρος Üρεσε γιατß εξÝφραζε αυτü που προσπαθοýσε να δþσει: την εντýπωση μιας χρονικÞς στιγμÞς. Οι κριτικοß ονüμασαν την ομÜδα ιμπρεσσιονιστÝς κι επιτÝθηκαν Üγρια στα Ýργα τους.
Εντýπωση:ΑνατολÞ Ηλßου (ο πßνακας που ονομÜτισε ολÜκερο κßνημα) 1872
Το 1876 ο ΜονÝ γνþρισε ως πελÜτη του τον Ερνστ ΟσεντÝ, ιδιοκτÞτη ενüς απü τα 1α παρισινÜ πολυκαταστÞματα κι οι οικογÝνειÝς τους συνδÝθηκαν. ¼ταν η οικονομßα κατÝρρευσε, οι αναθÝσεις σταμÜτησαν κι οι ΜονÝ Þτανε βυθισμÝνοι στα χρÝη. Ο ΟσεντÝ βρισκüταν σε χειρüτερη θÝση: η επιχεßρησÞ του διαλýθηκε κι εκεßνος Ýφυγε στο ΒÝλγιο, αφÞνοντας τη γυναßκα του, Αλßς και τα 4 παιδιÜ τους. Ο ΜονÝ τους κÜλεσε να μεßνουν με τη Καμßλ και τα δýο παιδιÜ τους σ' Ýνα νÝο σπßτι, στο μακρινü χωριü ΒετÝιγ. Δυστυχþς η Καμßλ Ýπαθε καρκßνο της μÞτρας κι υπÝφερε απü φρικτοýς πüνους. Η Αλßς τη φρüντιζε, τακτοποιοýσε το σπßτι και πρüσεχε τα παιδιÜ, μεταξý των οποßων και 2 μωρÜ. Επßσης, Ýγινε ερωμÝνη του, αν και δεν ξÝρουμε αν αυτü συνÝβη πριν Þ μετÜ το θÜνατο της Καμßλ, τον ΣεπτÝμβρη του 1879.
Η Καμßλ στο Νεκρικü κρεβÜτι
Ο ΜονÝ ζωγρÜφισε τη γυναßκα του στο νεκροκρÝβατο, αν κι αργüτερα περιÝγραφε με δυσαρÝσκεια το πþς το μυαλü του ανÝλυε αυτüματα τα χρþματα στην Üρρωστη üψη της. Η οικονομικÞ κατÜσταση της οικογÝνειας Þτανε τüσο Üσχημη που αναγκÜστηκε να εκλιπαρÞσει Ýναν απü τους ευεργÝτες του να πÜρει πßσω το χρυσü μενταγιüν της Καμßλ απü Ýνα παρισινü ενεχυροδανειστÞριο. Εκεßνος ο χειμþνες Þταν η χειρüτερη εποχÞ στη ζωÞ τους. ΤελικÜ, η οικονομßα ανÝκαμψε κι οι πελÜτες επανÞλθαν. Τον Απρßλη του 1883, το ζευγÜρι με τα παιδιÜ μετακüμισαν σ' Ýνα σπßτι με μεγÜλο κÞπο στο χωριü Ζιβερνý (Giverny), Ýνα χωριü στον ποταμü Επτ, μüλις 65 χλμ μακριÜ απü τη πρωτεýουσα, üπου πÝρασε το υπüλοιπο της ζωÞς του. Εκεß Ýζησε με την Αλßς ΟσεντÝ και τελικÜ τη νυμφεýτηκε το 1891.
ΒουλεβÜρτο Των Καπουτσßνων
ΚÜποιος Ýγραψε Ýνα φανταστικü διÜλογο με τον καλλιτÝχνη με αφορμÞ τον πßνακÜ του, ΒουλεβÜρτο Των Καπουτσßνων: "Μπορεßτε, παρακαλþ, να μου πεßτε τι εßναι αυτÝς οι μαýρες σταγüνες στο κÜτω μÝρος του πßνακα;" ρωτÜ ο κριτικüς. "Μα... εßναι διαβÜτες", εξηγεß ο καλλιτÝχνης. "ΔηλαδÞ Ýτσι εßμαι üταν περπατþ στο ΒουλεβÜρτο των Καπουτσßνων; ΘεÝ μου! Με κοροúδεýετε"; Στις 10ετßες 1880-1890, ξεκßνησε να ζωγραφßζει σειρÝς πινÜκων, üλοι βασισμÝνοι σε κοινü θÝμα, που üμως το απÝδιδε κÜθε φορÜ με διαφορετικü τρüπο Þ με διαφορετικÞ τεχνοτροπßα. Σκοπüς του Þταν ν' αποδþσει την αλλαγÞ του φωτüς και των εποχþν. Ιδιαßτερο ενδιαφÝρον παρουσιÜζουνε κι οι πßνακες του, που απεικονßζουνε τον προσωπικü του κÞπο, στο σπßτι του στο Ζιβερνý. Φθινüπωρο του 1890, εßδε τις θημωνιÝς στα λιβÜδια σαν μοτßβο για την απüδοση του φωτüς και της ατμüσφαιρας. ΖωγρÜφισε 25 πßνακες που αποδßδανε διÜφορες εποχÝς και διαφορετικÝς þρες της μÝρας, συνθÝτοντας τη 1η του θεματικÞ σειρÜ. ΘημωνιÝς σε ωχρü χειμερινü φως, σε ανοιξιÜτικη ομßχλη και σε θερινü ηλιοβασßλεμμα. ¼ταν εκτÝθηκαν ομαδικÜ το 1893, το κοινü κατÜλαβε τελικÜ τι προσπαθοýσε να δεßξει.
Η επιτυχßα των Ýργων τον Ýπεισε να αρχßσει κι Üλλες τÝτοιες σειρÝς: λεýκες, τον Καθεδρικü της ΡουÝν, το κοινοβοýλιο του Λονδßνου. ¸παιρνε πολλοýς μουσαμÜδες, που καθεßς εßχε σημειωμÝνη στο πßσω μÝρος, την þρα της ημÝρας που απεικüνιζε και τους δοýλευε με τη σειρÜ. Το 1891, ο ΟσεντÝ πÝθανε και το επüμενο καλοκαßρι ο Κλοντ κι η Αλßς παντρεýτηκαν διακριτικÜ. Εκεßνη συνÝχισε να διευθýνει το σπßτι στην εντÝλεια, συμβιβÜζοντας τις καλλιτεχνικÝς παραξενιÝς του Κλοντ με τη φροντßδα των παιδιþν.
Η μικρÞ του κüρη ΜισÝλ
Το διÜστημα 1883-1908, ταξßδεψε στη Μεσüγειο, γεγονüς που τον ενÝπνευσε για τη δημιουργßα μιας σειρÜς τοπßων. Το 1908 Üρχισε να αντιμετωπßζει προβλÞματα με την üρασÞ του δεδομÝνου πως Ýπασχε απü καταρρÜκτη. ΤελικÜ υποβλÞθηκε επιτυχþς σε 2 χειρουργικÝς επεμβÜσεις το 1923, γεγονüς που επÝτρεψε Ýτσι ο "ΜεγÜλος ΓÝρος" συνεχßζει να ζωγραφßζει. ¼ταν η Αλßς πÝθανε το 1911, μßα απü τις κüρες της ανÝλαβε το νοικοκυριü. Ο ΜονÝ δεν Üφησε οýτε τον Α' Παγκ. Πüλ. να χαλÜσει τη ρουτßνα του, αν κι η πρþτη γραμμÞ των Γερμανþν δεν απεßχε οýτε 65 χλμ απü το Ζιβερνý. ΤελικÜ ζωγρÜφισε περßπου 250 πßνακες εστιÜζοντας σ’ Ýνα θÝμα: τα νοýφαρα στον κÞπο του.
Νοýφαρα
Στη διÜρκεια του Α' Παγκ. Πολ., Üρχισε τα πλÝον φιλüδοξα Ýργα του: τερÜστιους κοßλους μουσαμÜδες, σχεδüν 2 μ. σε ýψος και πÜνω απü 4 μ. σε πλÜτος. ΜετÜ τον πüλεμο, με πρωτοβουλßα του πρωθυπουργοý Ζωρζ Κλεμανσþ, που Þτανε στενüς φßλος του ΜονÝ, κατασκευαστÞκανε 2 ελλειψοειδεßς αßθουσες στο μουσεßο Ορανζερß στο Παρßσι ειδικÜ γι' αυτÜ τα Ýργα. ¼ταν τοποθετÞθηκαν τα Ýργα με τα νοýφαρα το 1927 Þταν αναχρονισμüς: οι σýγχρονοι καλλιτÝχνες τα απορρßπτανε σαν συμβατικÜ. ΠÝθανε 3 χρüνια μετÜ τις επεμβÜσεις στα μÜτια του, 5 ΔεκÝμβρη 1926, στα 86 του στο Ζιβερνý, σαν πλοýσιος, διÜσημος κι αναγνωρισμÝνος ζωγρÜφος, αλλ' ακüμα αγνοþντας το πüσο εßχε αλλÜξει η τÝχνη.
ΠοιητÞς του φωτüς και των σκιÜσεων του, επÝμεινε ν' αναδεικνýει üλα üσα τον ενÝπνεαν. ΕραστÞς της φýσης και των πλοýσιων σε βλÜστηση Þρεμων κÞπων ο ΜονÝ, αν και πρωτοπüρος του 19ου αι., εξακολουθεß να 'ναι θρýλος των εικαστικþν τεχνþν που συνÝχεια μποροýμε να τον ανακαλýπτουμε ξανÜ απü την αρχÞ. Αν κι Ýχουν καταπιαστεß με τη ζωÞ και το Ýργο του αναρßθμητοι αναλυτÝς, σÞμερα, σχεδüν 200 χρüνια μετÜ τη γÝννηση του, εξακολουθοýν να υπÜρχουν μυστικÜ κι Üγνωστες λεπτομÝρειες απü τη ζωÞ του που δεν Ýχουν μαθευτεß. ΠαρακÜτω ακολουθοýν μερικÝς απ´αυτÝς.
Ξεκßνησε να ζωγραφßζει απü πολý μικρüς τους καθηγητÝς και τους γεßτονες του. ΠÞγε σε σχολÞ καλþν τεχνþν και πουλοýσε καρικατοýρες τοπικþν αρχüντων. Η μητÝρα του ενθÜρρυνε το Ýργο του, αλλÜ ο πατÝρας του, ιδιοκτÞτης μανÜβικου, Þθελε να επικεντρωθεß στην οικογενειακÞ επιχεßρηση. ΜετÜ τον θÜνατο της μητÝρας του το 1857, εγκατÝλειψε το σπßτι του, Ýμεινε με τη θεßα του και παρÜ τις επιθυμßες του πατÝρα του, ξεκßνησε σπουδÝς στην ζωγραφικÞ. Το 1861 στρατολογÞθηκε. ΑναγκÜστηκε να μπει σε τÜγμα και να πÜει απü το Παρßσι στην Αλγερßα, μια χþρα που τüτε Þταν υπü γαλλικü Ýλεγχο. Ο πατÝρας του προθυμοποιÞθηκε να πληρþσει τα χρÞματα για την αποδÝσμευσÞ του αν εγκατÝλειπε τη ζωγραφικÞ, μα κεßνος αρνÞθηκε. ΜετÜ το 1ο απü τα 7 χρüνια υπηρεσßας του, ο ζωγρÜφος αρρþστησε απü τυφοειδÞ πυρετü. Η θεßα του πλÞρωσε για να φýγει απü τον στρατü και τον Ýβαλε σε σχολÞ καλþν τεχνþν στο Παρßσι.
Στα τÝλη του '20, Þταν απογοητευμÝνος με την Ακαδημßα, το γαλλικü καλλιτεχνικü ßδρυμα. Μισοýσε να κοπιÜρει Ýργα τÝχνης του Λοýβρου και πßνακες με θÝμα την αρχαßα ΕλλÜδα και Ρωμαúκοýς μýθους. Παρ' üτι προσπÜθησε να βÜλει την δικÞ του πινελιÜ εκεß, σχεδüν üλα τα Ýργα του απορριφθÞκανε. Σε βαθειÜ κατÜθλιψη και μη μπορþντας να στηρßξει οικονομικÜ τον εαυτü και την οικογÝνειÜ του, πÞδηξε απü γÝφυρα το 1868. Σþθηκε απü τη πτþση στον ΣηκουÜνα και ξεκßνησε να περνÜ χρüνο με Üλλους καλλιτÝχνες που εßχαν την ßδια στÜση απÝναντι στην Ακαδημßα. Μαζß με Üλλους καλλιτÝχνες Ýφτιαξαν ομÜδα απογοητευμÝνων. Στην ομÜδα συμμετεßχαν ο ΡενουÜρ, ο Καμßλ Πισαρρü κι ο Πωλ ΣεζÜν. Αποκαλοýσαν τον εαυτü τους Ανþνυμη Κοινüτητα ΖωγρÜφων, Γλυπτþν, Χαρακτþν κι οργÜνωσαν το 1874 μια Ýκθεση που περιελÜμβανε ρηξικÝλευθα Ýργα με λαμπερÜ, ζωντανÜ χρþματα και αυθüρμητες πινελιÝς.
Ο ΜονÝ πολý συχνÜ ζωγρÜφιζε τη 1η του γυναßκα, Καμßλ, που εργαζüταν ως μοντÝλο. Η σχÝση τους ξεκßνησε στα μÝσα του 1860, παντρεýτηκαν, Ýκαναν 2 παιδιÜ (Ζαν & ΜισÝλ), üμως η Καμßλ πÝθανε, μÜλλον απü καρκßνο, το 1879. Η ¢λις ΟσεντÝ, ζοýσε στο σπßτι των ΜονÝ απü την περßοδο που ο σýζυγüς της, επιχειρηματßας στον χþρο της τÝχνης πτþχευσε. Ο ζωγρÜφος σýμφωνα με τις μαρτυρßες εßχε σχÝση μαζß της, πριν ακüμη πεθÜνει η γυναßκα του. ¼ταν η Καμßλ πÝθανε η ερωμÝνη του ΜονÝ κατÝστρεψε απü ζÞλεια üλες τις φωτογραφßες και τα γρÜμματÜ της. ΠαρÜ τις εξÜρσεις της, τη νυμφεýτηκε το 1891, üταν απεβßωσε κι ο δικüς της σýζυγος. ¸να Ýξτρα στοιχεßο εßναι πως η κüρη της ΟσεντÝ (απü τον 1ο της γÜμο) κι ο γιος του ΜονÝ παντρεýτηκαν αργüτερα.
Στα τÝλη των 60 ο ΜονÝ ξεκßνησε να αντιμετωπßζει προβλÞματα με την üρασÞ του. Το 1912 διαγνþστηκε με καταρρÜκτη και αργüτερα με αδυναμßα üρασης üλων των χρωμÜτων. Μια δεκαετßα αργüτερα ανακηρýχτηκε επισÞμως τυφλüς, αλλÜ συνÝχισε να ζωγραφßζει εκ μνÞμης για Ýναν ακüμη χρüνο. Οι κριτικοß τον κορüιδεψαν για τους θολοýς πßνακες του τονßζοντας πως το ιμπρεσιονιστικü του ýφος ξεπÞδησε απü την αδυναμßα üρασης που εßχε και üχι λüγω της καλλιτεχνικÞς του ευφυÀας. Το 2015 Ýνας Ýμπορος τÝχνης στο Λονδßνο ανακÜλυψε Ýναν Üγνωστο πßνακα του ΜονÝ που κρυβüτανε πßσω απü Üλλον πßνακÜ του. Αποτýπωνε σκηνÞ απü το μÝρος που ζοýσε ο ζωγρÜφος ως παιδß. Ειδικοß πιστοποßησαν üτι ο πßνακας εßναι αυθεντικüς και τονε χρονολογÞσανε στο 1868, γýρω στη περßοδο που πÞδηξε στον ΣηκουÜνα.
===================
Αυτοπροσωπογραφßα
Το ΛιβÜδι Με Τις Παπαροýνες
Γυναßκα Σε ΚÞπο
ΚÞπος
Θαλασσινü Τοπßο
AνθισμÝνο ΔρομÜκι
ΨÜρεμα
Η Εκκλησßα Του Αγßου ΛαζÜρου Στο Παρßσι
ΚυρÜ Με ΟμπρÝλλα
ΙαπωνÝζικο Στüλισμα
Αγγλικü Κοινοβοýλιο Σε Ομßχλη
ΔρομÜκι ΛουσμÝνο Στο Φως
Λεμβοδρομßα
ΤετρÜδα ΔÝνδρων
Η Κüκκινη ΜαντÞλα
Λουüμενοι
Παραλßα Στη Τρουβßλ
ΞεκινÜνε Τα ΨαρÜδικα Απü Τη ΧÜβρη
Η ΜεγÜλη ΓÝφυρα Της ΑρζεντÝιγ
Αντανακλþμενα Σýννεφα
Ξενοδοχεßο Στη Τρουβßλ
ΧιονισμÝνο Τοπßο
Λεýκες Στο ΠοτÜμι
Καθεδρικüς ΡουÝν Ολüφωτος
Παραλßα Της Σεν ΑντρÝζ
>---> συνÝχεια... >--->