ÐåæÜ

Ðïßçóç-Ìýèéá

Ï Dali & Åãþ

ÈÝáôñï-ÄéÜëïãïé

Äïêßìéá

Ó÷üëéá-Áñèñá

ËáïãñáöéêÜ

ÅíäéáöÝñïíôåò

ÊëáóóéêÜ

Áñ÷áßá Åëë Ãñáìì

ÄéáóêÝäáóç

ÐéíáêïèÞêç

ÅéêáóôéêÜ

Ðáãê. ÈÝáôñï

Ðëçñ-Ó÷ïë-Åðéêïéí.

Öáíôáóôéêü

Åñ. Ëïãïôå÷íßá

Ãëõðô./Áñ÷éô.

ÊëáóóéêÜ ÉÉ

 
 

ÐéíáêïèÞêç 

Ukiyo-e


                  Κατσοýσικα ΧοκουσÜι: 36 ¼ψεις Του ¼ρους Φοýτζι

     Ukiyo-e ( 浮世 絵 , σημαßνει εικüνα-ες του πλωτοý κüσμου) εßναι εßδος ιαπωνικÞς ζωγραφικÞς & τυπωτικÞς τÝχνης που Üνθισε μεταξý 17ου-20ου αι. Οι καλλιτÝχνες του, δημιουργοýσανε τυπþσεις με ξýλινα πλαßσια και πßνακες με θÝματα üπως: γυναικεßας ομορφιÜς, ηθοποιοß καμποýκι, παλαιστÝς σοýμο. σκηνÝς απü την ιστορßα, λαúκÝς ιστορßες. σκηνÝς ταξιδιοý, τοπßα -χλωρßδα και πανßδα- κι ερωτικÞ τÝχνη (Sunga). Εßναι εßδος ξυλογραφßας και ζωγραφικÞς, που γνþρισε Üνθιση τον 17ο ως τον 20ο αι. στην Ιαπωνßα. Το Ουκßγιο παραπÝμπει στη νεανικÞ παρορμητικÞ κουλτοýρα που Üνθισε στα αστικÜ κÝντρα των ¸ντο (σημερινü Τüκυο), Κυüτο κι ΟζÜκα. Το üνομα παραπÝμπει ειρωνικÜ στην ομüηχη λÝξη Θλιβερüς κüσμος憂き世 ), ο τüπος απ' üπου θÜνατος και ανÜσταση γλυτþνουνε τον Üνθρωπο σýμφωνα με τη βουδδιστικÞ θεολογßα. Ο νεüτερος üρος μερικÝς φορÝς χρησιμοποιÞθηκε για να σημαßνει ερωτικü Þ κομψü, μεταξý Üλλων σημασιþν κι Þρθε να περιγρÜψει το ηδονιστικü πνεýμα της εποχÞς για τις χαμηλüτερες τÜξεις. Ο Asai Ryōi γιüρτασε αυτü το πνεýμα στο μυθιστüρημα Ukiyo Monogatari (Tales of the Floating World, περ. 1661):

   "Ζþντας μüνο για τη στιγμÞ, απολαμβÜνοντας το φεγγÜρι, το χιüνι, τα Üνθη κερασιÜς και τα φýλλα σφενδÜμου, τραγουδþντας τραγοýδια, πßνοντας σÜκε κι εκτρÝποντας τον εαυτü του μüνο στη πλωτÞ, -χωρßς να ανησυχεß για τη προοπτικÞ της επικεßμενης φτþχειας, που φουντþνει και ξεγνοιÜζει-, κολοκýθα που μεταφÝρεται μαζß με το ρεýμα του ποταμοý: αυτü εßναι που λÝμε ukiyo-e".


                                         Στρþσιμο Σχεδßου

     Τα Ουκßγιο-ε Ýργα Þτανε προσιτÜ στο ευρý κοινü γιατß μποροýσαν να παραχθοýν μαζικÜ. Προοριζüταν αρχικÜ γι' αστοýς που δεν Þταν αρκετÜ πλοýσιοι για να αγορÜσουν Ýναν αυθεντικü πßνακα. Τα αρχικÜ θÝματα Þτανε παραστÜσεις απü τη ζωÞ της πüλης, σκηνÝς διασκÝδασης, αθλητÝς του σοýμο και φημισμÝνοι ηθοποιοß. Αργüτερα, η θεματολογßα επικεντρþθηκε στα τοπßα. Το σεξ δεν Þταν επιτρεπüμενο θÝμα αλλÜ παρουσιαζüταν συχνÜ σα θÝμα στα ουκßγιο-ε. ΣυχνÜ οι εκδüτες κι οι δημιουργοß τιμωροýνταν για τη δημιουργßα των σεξουαλικþν ουκßγιο-ε Þ σοýνγκα.

     Το 1603, η πüλη ¸ντο (Τüκυο) Ýγινε η Ýδρα του κυβερνþντος σογκουνÜτου ΤοκουγκÜβα. Οι εμπορικÝς τÜξεις, που Þτανε στα χαμηλÜ στρþματα της κοινωνικÞς τÜξης, επωφεληθÞκανε περισσüτερο απü τη ταχεßα οικονομικÞ ανÜπτυξη της πüλης κι Üρχισαν ν' απολαμβÜνουνε και να υποστηρßζουνε τη διασκÝδαση του θεÜτρου καμποýκι, της γκÝισας και των ευγενþν των περιοχþν αναψυχÞς. Ο üρος ukiyo (πλωτüς κüσμος) Þρθε να περιγρÜψει αυτüν τον ηδονιστικü τρüπο ζωÞς. Τα τυπωμÝνα Þ ζωγραφισμÝνα Ýργα ukiyo-e Þτανε δημοφιλÞ στη τÜξη των εμπüρων, που εßχανε γßνει αρκετÜ πλοýσιοι για να μποροýν να στολßσουν τα σπßτια τους με αυτÜ.


                                          Κüψιμο ξýλινου πλαισßου

     Τα 1α Ýργα του εμφανßστηκαν στη 10ετßα του 1670, με τους πßνακες του Hishikawa Moronobu και τις μονüχρωμες τυπþσεις üμορφων γυναικþν. Οι Ýγχρωμες τυπþσεις εισÞχθησαν σταδιακÜ και στην αρχÞ χρησιμοποιÞθηκαν μüνο για ειδικÝς προμÞθειες. ΜÝχρι τη 10ετßα του 1740, καλλιτÝχνες, üπως ο Okumura Masanobu, χρησιμοποßησαν πολλαπλÝς ξýλινες τυπþσεις για να τυπþσουν Ýγχρωμες περιοχÝς. Στη 10ετßα του 1760, η επιτυχßα των "τυπþσεων μπροκÜρ" του Suzuki Harunobu οδÞγησε στη παραγωγÞ Ýγχρωμης παραγωγÞς σε στÜνταρ, με 10 Þ περισσüτερα πλαßσια που χρησιμοποιηθÞκανε για τη δημιουργßα κÜθε τýπωσης. Μερικοß καλλιτÝχνες του ειδικεýονταν στη παραγωγÞ πινÜκων, αλλÜ τα περισσüτερα Þτανε τυπωμÝνα. Οι καλλιτÝχνες σπÜνια σκαλßζανε τα δικÜ τους πλαßσια για τýπωση. ΜÜλλον, η παραγωγÞ μοιρÜστηκε μεταξý του καλλιτÝχνη, που σχεδßασε τις τυπþσεις, του χαρÜκτη, που Ýκοψε τα ξýλινα πλαßσια, του τυπωτÞ, που προσÝθετε μελÜνι και πßεζε τα ξýλινα πλαßσια σε χειροποßητο χαρτß και του εκδüτη, που χρηματοδüτησε, προþθησε και μοßρασε τα Ýργα. Καθþς η τýπωση γινüταν με το χÝρι, οι τυπωτÝς Þτανε σε θÝση να πετýχουν αποτελÝσματα, μη πρακτικÜ με μηχανÝς, üπως ανÜμειξη Þ η διαβÜθμιση χρωμÜτων σε πλαßσιο τýπωσης.


             Ο Αμερικανüς ¸ρνεστ Φενολλüσα (καθηγητÞς ΙαπωνικÞς ΤÝχνης)

     Οι ειδικοß Ýχουνε βραβεýσει τα πορτραßτα ομορφþν γυναικþν κι ηθοποιþν, απü δασκÜλους üπως οι: Torii Kiyonaga, Utamaro και Sharaku, που Þρθανε στα τÝλη του 18ου αι. Ο 19ος αι. συνÝχισε επßσης τους δασκÜλους της παρÜδοσης ukiyo-e, με τη δημιουργßα του The Great Wave off of Kanagawa του καλλιτÝχνη Hokusai, -απü τα πιο γνωστÜ Ýργα της ιαπωνικÞς τÝχνης- και το The Fifty-Three Stations του Tōkaidō του Hiroshige. ΜετÜ το θÜνατο των δýο ηγετþν της τÝχνης αυτÞς κι ενÜντια στον τεχνολογικü και κοινωνικü εκσυγχρονισμü που ακολοýθησε την αποκατÜσταση της εποχÞς Meiji του 1868, η παραγωγÞ του ukiyo-e σημεßωσε απüτομη πτþση. Ωστüσο, ο 20ος αι. γνþρισε μιαν αναβßωση στην ιαπωνικÞ χαρακτικÞ: το εßδος shin-hanga (νÝες τυπþσεις) βασισμÝνο στο δυτικü ενδιαφÝρον για τυπþσεις παραδοσιακþν ιαπωνικþν σκηνþν και το κßνημα sōsaku-hanga (δημιουργικÝς τυπþσεις) προþθησε ατομικÜ Ýργα σχεδιασμÝνα, σκαλισμÝνα και τυπωμÝνα απü Ýναν μüνο καλλιτÝχνη. Οι τυπþσεις απü τα τÝλη του 20οý αι. συνεχßστηκαν σε ατομικü επßπεδο, συχνÜ κατασκευασμÝνες με τεχνικÝς που εισÞχθησαν απü τη Δýση.


                      Suzuki Harunobu: Evening Snow on the Heater

     Το Ukiyo-e Þτανε κεντρικü για τη διαμüρφωση της αντßληψης της Δýσης για την ιαπωνικÞ τÝχνη στα τÝλη του 19ου αι. ιδιαßτερα τα τοπßα του Hokusai και του Hiroshige. Απü τη 10ετßα του 1870 και μετÜ, ο ιαπωνικüς τρüπος Ýκφρασης πÞρε εξÝχουσα θÝση κι εßχεν ισχυρÞ επιρροÞ στους πρþιμους ιμπρεσσιονιστÝς üπως οι ΝτεγκÜ, ΜανÝ και ΜονÝ, καθþς επßσης εßχε κι αντßκτυπο σε μετα-ιμπρεσσιονιστÝς üπως ο Βαν Γκογκ και οι καλλιτÝχνες της Art Nouveau üπως οι Ρουσσþ και Τουλοýζ-ΛωτρÝκ. Η ιαπωνικÞ τÝχνη απü τη περßοδο ΧÝιαν (794–1185) εßχε ακολουθÞσει 2 κýριους δρüμους: τη νατιβιστικÞ παρÜδοση Yamato-e, εστιÜζοντας σε ιαπωνικÜ θÝματα, πιο γνωστÜ απü τα Ýργα της σχολÞς Tosa και κινÝζικη Ýμπνευση kara-e σε διÜφορα στυλ, üπως οι μονüχρωμοι πßνακες σε μελÜνι του Sesshū Tōyō και των μαθητþν του. Η σχολÞ ζωγραφικÞς Kanō ενσωμÜτωσε χαρακτηριστικÜ και των 2.


                             Μουσεßο ΙαπωνικÞς ΤÝχνης Ματσουμüτο

     Απü την αρχαιüτητα, η ιαπωνικÞ τÝχνη εßχε βρει προστÜτες στην αριστοκρατßα, τις στρατιωτικÝς κυβερνÞσεις και τις θρησκευτικÝς αρχÝς. ΜÝχρι τον 16ο αι., η ζωÞ των απλþν ανθρþπων δεν Þτανε το κýριο αντικεßμενο της ζωγραφικÞς κι ακüμη κι üταν συμπεριληφθÞκανε, τα Ýργα Þταν εßδη πολυτελεßας φτιαγμÝνα για τους κυρßαρχους σαμουρÜι και πλοýσιες τÜξεις εμπüρων. Αργüτερα εμφανßστηκαν Ýργα απü και για τους κατοßκους της πüλης, συμπεριλαμβανομÝνων των φθηνþν μονüχρωμων πινÜκων γυναικεßας ομορφιÜς και σκηνþν του θεÜτρου και των περιοχþν αναψυχÞς. Η χειροποßητη φýση αυτþν των shikomi-e περιüρισε τη κλßμακα της παραγωγÞς τους, üριο που σýντομα ξεπερÜστηκε απü εßδη που στραφÞκανε στη μαζικÞ παραγωγÞ ξýλινων τυπþσεων.


                  ΧοκουσÜι: ΜÜνγκα, Προετοιμασßα Παλαιστþν Σοýμο

     Στη διÜρκεια μιας παρατεταμÝνης περιüδου εμφυλßου πολÝμου τον 16ο αι., αναπτýχθηκε κατηγορßα πολιτικÜ ισχυρþν εμπüρων. Αυτοß οι machishū, οι προκÜτοχοι του χÜνιν της περιüδου ¸ντο, συμμÜχησαν με την αυλÞ κι εßχαν εξουσßα πÜνω στις τοπικÝς κοινüτητες. Η υποστÞριξÞ τους στις τÝχνες ενθÜρρυνε την αναβßωση των κλασσικþν τεχνþν στα τÝλη του 16ου και στις αρχÝς του 17ου αιþνα. Στις αρχÝς του 17ου αιþνα, ο ΤοκουγκÜουα ΙεγιÜσου (1543-1616) ενοποßησε τη χþρα και διορßστηκε σογκοýν με υπÝρτατη εξουσßα στην Ιαπωνßα. Εδραßωσε τη κυβÝρνησÞ του στο χωριü ¸ντο (σýγχρονο Τüκυο) κι απαßτησε απü τους ντüπιους Üρχοντες να συγκεντρωθοýν εκεß με τους συνοδοýς τους. Οι απαιτÞσεις του αυξανüμενου κεφαλαßου τραβÞξανε πολλοýς εργÜτες απü τη χþρα, Ýτσι þστε οι Üντρες Ýφτασαν να αποτελοýνε σχεδüν το 70% του πληθυσμοý. Το χωριü μεγÜλωσε στη περßοδο Edo (1603-1867) κι απü πληθυσμü 1800 Üτομα σε πÜνω απü 1.000.000 τον 19ο αι.


                 Hiroshige (1838): Δýο μανδαρßνικες πÜπιες

     Το συγκεντρωτικü σογκουνÜτο Ýβαλε τÝλος στην εξουσßα των πολεμÜρχων και χþρισε τον πληθυσμü σε 4 κοινωνικÝς τÜξεις, με τη κυρßαρχη τÜξη σαμουρÜι στη κορυφÞ και τη τÜξη των εμπüρων στο κÜτω μÝρος. Ενþ στεροýνται της πολιτικÞς τους επιρροÞς, οι Ýμποροι επωφεληθÞκανε πιüτερο απü τη ταχÝως αναπτυσσüμενη οικονομßα της περιüδου ¸ντο κι η βελτιωμÝνη θÝση τους επÝτρεψε ελεýθερο χρüνο που πολλοß αναζητοýσαν στις περιοχÝς αναψυχÞς -ιδιαßτερα στη ΓιοσιβÜρα στο ¸ντο- και τη συλλογÞ Ýργων τÝχνης για να διακοσμÞσουνε τα σπßτια τους, που σε παλαιüτερες εποχÝς αυτü θα ξεπερνοýσε κατÜ πολý τις οικονομικÝς τους δυνατüτητες. Η εμπειρßα των χþρων αναψυχÞς Þταν ανοιχτÞ σε κεßνους μ' επαρκÞ πλοýτο, τρüπους κι εκπαßδευση.


                        Hosoki Toshikazu: ΦτιÜχνοντας Τυπþσεις 

     Η τýπωση Woodblock στην Ιαπωνßα ανÜγεται στον Hyakumantō Darani το 770 μ. Χ. ΜÝχρι τον 17ο αι., μια τÝτοια τýπωση προοριζüτανε για βουδιστικÝς σφραγßδες κι εικüνες. Η χειροκßνητη τýπωση εμφανßστηκε γýρω στο 1600, αλλÜ καθþς το ιαπωνικü σýστημα γραφÞς απαιτοýσε περßπου 100.000 κομμÜτια, το χειρüγραφο κεßμενο σε ξýλινα πλαßσια Þταν αποτελεσματικüτερο. Στο Saga Domain, ο καλλιγρÜφος Hon'ami Kōetsu κι ο εκδüτης Suminokura Soan συνδυÜσανε τυπωμÝνο κεßμενο κι εικüνες με προσαρμογÞ του The Tales of Ise (1608) κι Üλλων λογοτεχνικþν Ýργων. Στην εποχÞ του Kan'ei (1624-1643) τα εικονογραφημÝνα βιβλßα λαúκþν παραμυθιþν που ονομÜζονται tanrokubon (πορτοκαλοπρÜσινα βιβλßα) Þτανε τα 1α βιβλßα μαζικÞς παραγωγÞς που χρησιμοποιÞθηκε η τýπωση ξýλου.


                Suzuki Harunobu: Γυναßκα επισκÝπτεται τον Ναü νýχτα

     Οι εικüνες Woodblock συνÝχισαν να εξελßσσονται ως εικονογραφÞσεις του εßδους kanazōshi των ιστοριþν ηδονιστικÞς αστικÞς ζωÞς στη νÝα πρωτεýουσα. Η ανοικοδüμηση του ¸ντο μετÜ τη ΜεγÜλη ΠυρκαγιÜ του ΜεúρÝκι το 1657 προκÜλεσε τον εκσυγχρονισμü της πüλης κι η Ýκδοση εικονογραφημÝνων τυπωμÝνων βιβλßων Üνθισε στο ραγδαßα αστικοποιημÝνο περιβÜλλον.
Οι πρþτοι καλλιτÝχνες προÞλθαν απü τον κüσμο της ιαπωνικÞς ζωγραφικÞς. Η ζωγραφικÞ Yamato-e του 17ου αι. εßχε αναπτýξει στυλ περιγεγραμμÝνων μορφþν που επÝτρεπαν να στÜζουν μελÜνια σε μια υγρÞ επιφÜνεια και ν' απλωθοýνε προς τα περιγρÜμματα -το περßγραμμα αυτü, των μορφþν θα γßνει το κυρßαρχο στυλ του ukiyo-e.

                                        Tsutaya Juzaburo: Σφραγßδα

     Γýρω στο 1661, ζωγραφισμÝνα κρεμαστÜ ειλητÜρια γνωστÜ ως Portraits of Kanbun Beauties αποκτÞσανε δημοτικüτητα. Οι πßνακες της ΕποχÞς Kanbun (1661-73), που οι περισσüτεροι εßναι ανþνυμοι, σηματοδοτÞσανε τις απαρχÝς του ukiyo-e ως ανεξÜρτητου σχολεßου. Οι πßνακες του Iwasa Matabei (1578-1650) Ýχουν μεγÜλη συγγÝνεια με τους πßνακες ukiyo-e. Οι μελετητÝς διαφωνοýν αν το ßδιο το Ýργο του Matabei εßναι ukiyo-e. Οι ισχυρισμοß üτι Þταν ο ιδρυτÞς του εßδους εßναι ιδιαßτερα συνηθισμÝνοι στους ΙÜπωνες ερευνητÝς. ΚατÜ καιροýς, ο Matabei θεωρεßται ως ο καλλιτÝχνης της ανυπüγραφης οθüνης Hikone, μια πτυσσüμενη οθüνη byōbu που μπορεß να 'ναι απü τα παλαιüτερα σωζüμενα Ýργα ukiyo-e. Η οθüνη εßναι σε εκλεπτυσμÝνο στυλ Kanō κι απεικονßζει τη σýγχρονη ζωÞ, παρÜ τα προβλεπüμενα θÝματα των ζωγραφικþν σχολþν.


                            Utagawa Toyoharu: AνοιξιÜτικο πÜρτυ

     Σε απÜντηση της αυξανüμενης ζÞτησης για Ýργα ukiyo-e, ο Hishikawa Moronobu (1618-1694) παρÞγαγε τις 1ες τυπþσεις ukiyo-e σε woodblock. ΜÝχρι το 1672, η επιτυχßα του Þτανε τÝτοια που Üρχισε να υπογρÜφει το Ýργο του -ο 1ος απü τους εικονογρÜφους βιβλßων που το Ýκανε. ¹ταν Ýνας γüνιμος εικονογρÜφος που εργÜστηκε σε μεγÜλη ποικιλßα ειδþν κι ανÝπτυξεν επιδραστικü στυλ απεικüνισης γυναικεßας ομορφιÜς. Το πιο σημαντικü εßναι πως Üρχισε να παρÜγει εικονογραφÞσεις, üχι μüνο για βιβλßα, αλλÜ ως εικüνες απλÜ, που θα μποροýσαν να σταθοýνε και μüνες τους Þ να χρησιμοποιηθοýνε σαν μÝρος μιας σειρÜς. Η σχολÞ Hishikawa προσÝλκυσε μεγÜλο αριθμü οπαδþν, καθþς και μιμητÝς üπως ο Sugimura Jihei και σÞμανε την αρχÞ της εκλαÀκευσης μιας νÝας μορφÞς τÝχνης.


                                    Sharaku: ηθοποιüς καμποýκι

     Ο Torii Kiyonobu I κι ο Kaigetsudō Ando γßναν εξÝχοντες εξομοιωτÝς του στυλ του Moronobu μετÜ το θÜνατο του, αν και κανεßς τους δεν Þταν μÝλος της σχολÞς Hishikawa. Κι οι δýο απορρßψανε τις λεπτομÝρειες του φüντου προς üφελος της εστßασης στην ανθρþπινη φιγοýρα -ηθοποιοß καμποýκι, το γιακοýσα του Κιüνιομπου και στη σχολÞ Τüρι που τον ακολοýθησε κι οι ευγενεßς στο bijin-ga του ¢ντο και της σχολÞς Kaigetsudō. Ο Ando κι οι οπαδοß του δημιοýργησανε στερεüτυπη γυναικεßα εικüνα της οποßας ο σχεδιασμüς κι η στÜση προσφÝρθηκε στην αποτελεσματικÞ μαζικÞ παραγωγÞ κι η δημοτικüτητÜ του δημιοýργησε τη ζÞτηση για πßνακες που Üλλοι καλλιτÝχνες και σχολÝς εκμεταλλεýτηκαν. Η σχολÞ Kaigetsudō κι η δημοφιλÞς της Kaigetsudō beauty τελεßωσαν μετÜ την εξορßα του Ando λüγω του ρüλου του στο σκÜνδαλο Ejima-Ikushima του 1714.


                    Yoshiiku (1862): ξýλινο πλαßσιο τýπωσης

     Ο κÜτοικος του Κυüτο, ΝισικÜβα Σουκενüμπου (1671-1750) ζωγρÜφισε τεχνικÜ εκλεπτυσμÝνες εικüνες Εταßρων Þ Γκεúσþν. ΘεωρημÝνος δÜσκαλος των ερωτικþν πορτραßτων, Þτανε το αντικεßμενο κυβερνητικÞς απαγüρευσης το 1722, αν και πιστεýεται üτι συνÝχισε να δημιουργεß Ýργα που κυκλοφοροýσαν με διαφορετικÜ ονüματα. Ο Sukenobu πÝρασε το μεγαλýτερο μÝρος της καρριÝρας του στο Edo κι η επιρροÞ του Þτανε σημαντικÞ στη περιοχÝς Kantō και Kansai. Οι πßνακες του Miyagawa Chōshun (1683-1752) απεικονßζανε τη ζωÞ των αρχþν του 18ου αι. με λεπτÜ χρþματα χωρßς να κÜνει τυπþσεις. Η σχολÞ Miyagawa που ßδρυσε στις αρχÝς του 18ου αι. ειδικεýτηκε σε ρομαντικοýς πßνακες σε στυλ πιο εκλεπτυσμÝνο σε γραμμÞ και χρþμα απü τη σχολÞ Kaigetsudō. Ο Τσασοýν επÝτρεψε μεγαλýτερη εκφραστικÞ ελευθερßα στους μαθητÝς του, ομÜδα που αργüτερα περιÝλαβε και τον ΧοκουσÜι.
Ακüμα και στις 1ες μονüχρωμες τυπþσεις και βιβλßα, προστÝθηκε χρþμα με το χÝρι για ειδικÝς προμÞθειες. Η ζÞτηση για χρþμα στις αρχÝς του 18ου αι. αντιμετωπßστηκε με τυπþσεις tan-e, χρωματισμÝνες στο χÝρι με πορτοκαλß και μερικÝς φορÝς πρÜσινο Þ κßτρινο. Ακολοýθησαν τη 10ετßα του 1720 με τη μüδα για το ροζ beni-e κι αργüτερα το μελÜνι που μοιÜζει με λÜκα του urushi-e. Το 1744, τα benizuri-e Þταν οι 1ες επιτυχßες στην Ýγχρωμη τýπωση, χρησιμοποιþντας πολλαπλÜ πλαßσια ξýλου -Ýνα για κÜθε χρþμα, το πιο παλιü ροζ και πρÜσινο λαχανß.


       Kitao Shigemasa (1777): ΓκÝισα κι υπηρÝτρια κουβαλÜ το κουτß του σαμιζÝν

     ¸νας μεγÜλος αυτοπροωθοýμενος καλλιτÝχνης, ο Okumura Masanobu (1686-1764) Ýπαιξε σημαντικü ρüλο στη περßοδο της ταχεßας τεχνικÞς ανÜπτυξης στη τýπωση, απü τα τÝλη του 17ου ως τα μÝσα του 18ου αι. ¢νοιξε μια σχολÞ το 1707 και συνδýασε στοιχεßα των κορυφαßων σýγχρονων σχολþν σε μια μεγÜλη ποικιλßα ειδþν, αν κι ο ßδιος δεν ανÞκε σε καμμιÜ. Μεταξý των καινοτομιþν στις ρομαντικÝς, λυρικÝς του εικüνες Þταν η εισαγωγÞ γεωμετρικÞς προοπτικÞς στο εßδος uki-e τη 10ετßα του 1740. οι μακρüστενες τυπþσεις hashira-e. κι ο συνδυασμüς γραφικþν και λογοτεχνßας σε τυπþσεις που περιελÜμβανε αυτογραφημÝνη ποßηση χαúκοý. Το Ukiyo-e Ýφτασε στο αποκορýφωμÜ του στα τÝλη του 18ου αι. με την Ýλευση των Ýγχρωμων τυπþσεων, που αναπτýχθηκαν μετÜ την επιστροφÞ της Edo στην ευημερßα υπü τον Tanuma Okitsugu μετÜ απü μια μακρÜ κατÜθλιψη. ΑυτÝς οι δημοφιλεßς Ýγχρωμες τυπþσεις ονομÜστηκαν nishiki-e, Þ εικüνες μπροκÜρ, καθþς τα λαμπρÜ χρþματα τους Ýμοιαζαν με τις εισαγüμενες κινÝζικες μπροκÜρ Shuchiang, γνωστÝς στα ιαπωνικÜ ως Shokkō nishiki. Οι 1ες που εμφανßστηκαν Þταν ακριβÝς τυπþσεις ημερολογßου, τυπωμÝνες με πολλαπλÜ τεμÜχια σε πολý λεπτü χαρτß με βαριÜ, αδιαφανÞ μελÜνια. ΑυτÝς οι τυπþσεις εßχανε τον αριθμü των ημερþν για κÜθε μÞνα που κρυβüτανε στο σχÝδιο και στÝλνονταν το νÝο Ýτος ως εξατομικευμÝνοι χαιρετισμοß, που φÝρανε τ' üνομα του χορηγοý-προστÜτη κι üχι του καλλιτÝχνη. Τα πλαßσια γι' αυτÝς τις τυπþσεις επαναχρησιμοποιÞθηκαν αργüτερα για εμπορικÞ παραγωγÞ, σβÞνοντας το αρχικü üνομα, αντικαθιστþντας το με του καλλιτÝχνη.


                                   Suzuki Haronubu:Οiran*
                     * Οiran = εταßρες υψηλÞς κοινωνßας, κουρτεζÜν.

     Οι λεπτÝς, ρομαντικÝς τυπþσεις του Suzuki Harunobu (1725-1770) Þταν απü τις 1ες που συνειδητοποßησαν εκφραστικÜ και πολýπλοκα σχÝδια χρþματος, τυπωμÝνα με ως και 12 ξεχωριστÜ πλαßσια για να χειριστοýνε διαφορετικÜ χρþματα. Οι συγκρατημÝνες, χαριτωμÝνες τυπþσεις του επικαλεστÞκανε τον κλασσικισμü της ποßησης waka και τη ζωγραφικÞ Yamato-e. Ο γüνιμος Harunobu Þταν ο κυρßαρχος καλλιτÝχνης ukiyo-e της εποχÞς του. Η επιτυχßα του πολýχρωμου nishiki-e του απü το 1765 οδÞγησε σ' απüτομη πτþση της ζÞτησης για τις περιορισμÝνες παλÝτες benizuri-e κι urushi-e, καθþς κι τυπþσεις σε χρþμα δÝρματος. ΤÜση ενÜντια στον ιδεαλισμü των τυπþσεων του Harunobu και της σχολÞς Torii αυξÞθηκε μετÜ το θÜνατο του, το 1770.


                                      Tokugawa Ieyasu σογκοýν

     Ο Katsukawa Shunshō (1726-1793) κι η σχολÞ του παρÞγαγαν πορτραßτα ηθοποιþν καμποýκι με μεγαλýτερη πιστüτητα στα πραγματικÜ χαρακτηριστικÜ των ηθοποιþν απü ü,τι πριν. Το ΚÜποιοι ΣυνεργÜτες του Koryūsai (1735-1790) κι ο Kitao Shigemasa (1739-1820) εßχαν εξÝχουσες απεικονßσεις γυναικþν που απομÜκρυναν επßσης το ukiyo-e απü τη κυριαρχßα του ιδεαλισμοý του Harunobu εστιÜζοντας στις σýγχρονες αστικÝς μüδες και τους διÜσημους αυλικοýς και τις γκÝισες. Ο Koryūsai Þταν ßσως ο πιο παραγωγικüς καλλιτÝχνης ukiyo-e του 18ου αι. και παρÞγαγε μεγαλýτερο αριθμü Ýργων ζωγραφικÞς και τýπωσης απ' οποιονδÞποτε προκÜτοχü του. Η σχολÞ Kitao που ßδρυσε ο Shigemasa Þταν απü τις κυρßαρχες σχολÝς των τελευταßων 10ετιþν του 18ου αι.


           Kaigetsudo Ando (1705-10): ¼ρθιο πορτραßτο Courtesan 

     Τη 10ετßα του 1770, ο Utagawa Toyoharu παρÞγαγε μια σειρÜ τυπþσεων προοπτικÞς uki-e που καταδεßξανε κυριαρχßα των δυτικþν τεχνικþν προοπτικÞς που 'χανε διαφýγει των προκατüχων του στο εßδος. Τα Ýργα του βοÞθησαν να πρωτοπορÞσει το τοπßο ως θÝμα ukiyo-e κι üχι απλÜ ως υπüβαθρο για ανθρþπινες φιγοýρες. Τον 19ο αιþνα, οι τεχνικÝς προοπτικÞς δυτικοý τýπου απορροφηθÞκανε στον ιαπωνικü καλλιτεχνικü πολιτισμü και χρησιμοποιηθÞκανε στα εκλεπτυσμÝνα τοπßα καλλιτεχνþν üπως οι Hokusai και Hiroshige, που Þτανε μÝλη της σχολÞς Utagawa που ßδρυσε ο Toyoharu. ΑυτÞ η σχολÞ επρüκειτο να γßνει Ýνα απü τα πιο επιδραστικÜ κÝντρα και παρÞγαγε Ýργα σε πολý μεγαλýτερη ποικιλßα ειδþν απ' οποιαδÞποτε Üλλη σχολÞ.


                 Utagawa Kunisada (1857): Διαδικασßα τýπωσης

     Παρ' üλο που τα τÝλη του 18ου αι. γνωρßσανε δýσκολους οικονομικοýς καιροýς, το ukiyo-e γνþρισε κορýφωση στη ποσüτητα και τη ποιüτητα των Ýργων, ιδιαßτερα στην εποχÞ του Kansei (1789-1791), που Ýφερε μιαν εστßαση στην ομορφιÜ και την αρμονßα, την εποχÞ των μεταρρυθμßσεων, που κατÝρρευσε σε παρακμÞ και δυσαρμονßα τον επüμενο αι. καθþς οι μεταρρυθμßσεις κατÝρρευσαν κι οι εντÜσεις αυξÞθηκαν, με αποκορýφωμα την αποκατÜσταση Meiji του 1868. ΕιδικÜ τη 10ετßα του 1780, ο Torii Kiyonaga (1752-1815) της σχολÞς Torii απεικüνιζε παραδοσιακÜ θÝματα ukiyo-e üπως üμορφες κοπÝλλες κι αστικÝς σκηνÝς, που τις τýπωνε σε μεγÜλα φýλλα χαρτιοý, συχνÜ ως οριζüντια δßπτυχα Þ τρßπτυχα πολλαπλþν τυπþσεων. Τα Ýργα του απÝρριψαν τα ποιητικÜ ονειρικÜ τοπßα που Ýκανε ο Harunobu, επιλÝγοντας αντßθετα, ρεαλιστικÝς απεικονßσεις εξιδανικευμÝνων γυναικεßων μορφþν ντυμÝνων με τη τελευταßα μüδα και ποζÜροντας σε γραφικÝς τοποθεσßες. Επßσης, παρÞγαγε πορτραßτα ηθοποιþν καμποýκι σε ρεαλιστικü ýφος που περιλÜμβανε συνοδοýς μουσικοýς και χορωδßα.


          Chikanobu (1887): ΚαθρÝπτης ΙαπωνικÞς Αριστοκρατßας 

     ¸νας νüμος τÝθηκε σε ισχý το 1790 που απαιτοýσε να πωληθοýν οι τυπþσεις που φÝρουνε σφραγßδα Ýγκρισης λογοκρισßας. Η λογοκρισßα αυξÞθηκε σε αυστηρüτητα τις επüμενες 10ετßες κι οι παραβÜτες θα μποροýσαν να Ýχουνε σκληρÝς ποινÝς. Απü το 1799 ακüμη και τα προσχÝδια απαιτοýσαν Ýγκριση. ΟμÜδα παραβατþν της σχολÞς ΟυταγκÜουα, συμπεριλαμβανομÝνου του Τοιοκοýνι, δεχτÞκανε πιÝσεις στα Ýργα τους το 1801 κι ο ΟυταμÜρο φυλακßστηκε το 1804 επειδÞ Ýκανε τυπþσεις του πολιτικοý και στρατιωτικοý ηγÝτη του 16ου αι. Toyotomi Hideyoshi. Ο ΟυταμÜρο (1753-1806) Ýκανε τ' üνομÜ του τη 10ετßα του 1790 με τα πορτραßτα του bijin ōkubi-e (μεγÜλες κεφαλÝς üμορφων γυναικþν), εστιÜζοντας στο κεφÜλι και τον Üνω κορμü, στυλ που Üλλοι εßχανε χρησιμοποιÞσει προηγουμÝνως σε πορτραßτα των ηθοποιþν καμποýκι. Πειραματßστηκε με τεχνικÝς γραμμÞς, χρþματος και τýπωσης για ν' αναδεßξει λεπτÝς διαφορÝς στα χαρακτηριστικÜ, τις εκφρÜσεις και τα φüντα των θεμÜτων απü μια μεγÜλη ποικιλßα κλÜσεων και φüντων. Οι εξατομικευμÝνες ομορφιÝς του Þτανε σ' Ýντονη αντßθεση με τις στερεüτυπες, εξιδανικευμÝνες εικüνες που Þταν ο κανüνας. ΜÝχρι το τÝλος της 10ετßας, ειδικÜ μετÜ το θÜνατο του προστÜτη του Tsutaya Jūzaburō το 1797, η εξαιρετικÞ παραγωγÞ του μειþθηκε σε ποιüτητα και πÝθανε το 1806.


                           Utamaro (1788): Yoshiwara no Hana

     Εμφανßστηκε ξαφνικÜ το 1794 κι εξαφανßστηκε εξßσου ξαφνικÜ 10 μÞνες αργüτερα, -τα τυπþματα του αινιγματικοý Sharaku εßναι απü τα πιο γνωστÜ του ukiyo-e. Ο ΣαρÜκου δημιοýργησε εντυπωσιακÜ πορτραßτα ηθοποιþν καμποýκι, εισÜγοντας μεγαλýτερο επßπεδο ρεαλισμοý στις τυπþσεις του που τονßσανε τις διαφορÝς μεταξý του ηθοποιοý και του εικονιζüμενου χαρακτÞρα. Τα εκφραστικÜ, στρεβλÜ πρüσωπα που απεικüνιζε Ýρχονταν σ' Ýντονη αντßθεση με τα γαλÞνια, πρüσωπα που μοιÜζουν με μÜσκες πιο συνηθισμÝνα σε καλλιτÝχνες üπως ο Harunobu Þ ο Utamaro. ΔημοσιευμÝνο απü τον Tsutaya, το Ýργο του Sharaku βρÞκε αντßδραση και το 1795 η παραγωγÞ του σταμÜτησε τüσο μυστÞρια, üσο εßχε εμφανιστεß κι η πραγματικÞ του ταυτüτητα εßναι ακüμα Üγνωστη. Ο Utagawa Toyokuni (1769-1825) δημιοýργησε πορτραßτα καμποýκι σε στυλ που οι κÜτοικοι του ¸ντο βρÞκανε πιο προσιτÜ, δßνοντας Ýμφαση στις δραματικÝς στÜσεις κι αποφεýγοντας τον ρεαλισμü του ΣαρÜκου. ¸να σταθερü υψηλü επßπεδο ποιüτητας σηματοδοτεß το ukiyo-e του τÝλους του 18ου αι., αλλÜ τα Ýργα του Utamaro και του Sharaku συχνÜ επισκιÜζουν αυτοýς τους Üλλους τεχνßτες της εποχÞς. ¸νας απü τους οπαδοýς του Kiyonaga, ο Eishi (1756-1829), εγκατÝλειψε τη θÝση του ως ζωγρÜφου για τον shōgun Tokugawa Ieharu για να ασχοληθεß με το ukiyo-e. ¸φερε μια εκλεπτυσμÝνη αßσθηση στα πορτραßτα του με χαριτωμÝνες, λεπτÝς εταßρες Þ γκÝισες κι Üφησε πßσω του αρκετοýς σπουδαßους μαθητÝς. Με μια λεπτÞ γραμμÞ, ο Eishōsai Chōki (fl. 1786-1808) σχεδßασε πορτραßτα λεπτþν κουρτεσÜν. Η σχολÞ Utagawa κυριÜρχησε στη παραγωγÞ ukiyo-e στην ýστερη περßοδο Edo.


                              Sharaku: 2 Ηθοποιοß καμποýκι

     Το Edo Þτανε το κýριο κÝντρο παραγωγÞς ukiyo-e σ' üλη τη περßοδο Edo. ¸να Üλλο μεγÜλο κÝντρο αναπτýχθηκε στη περιοχÞ του Kamigata, που δροýσε στις περιοχÝς εντüς και γýρω απü το Κυüτο και την ΟσÜκα. Σ' αντßθεση με το φÜσμα των θεμÜτων στις τυπþσεις Edo, αυτÜ του Kamigata Ýτειναν να εßναι πορτραßτα ηθοποιþν καμποýκι. Το ýφος των τυπωμÝνων υλþν του Þταν ελÜχιστα διακριτü απü κεßνο του Edo μÝχρι τα τÝλη του 18ου αι. εν μÝρει επειδÞ οι καλλιτÝχνες συχνÜ μετακινοýνταν μπρος-πßσω μεταξý των 2 περιοχþν. Τα χρþματα τεßνουν να 'ναι πιο απαλÜ κι οι χρωστικÝς παχýτερες στις τυπþσεις Kamigata απü αυτÝς του Edo. Το 19ο αι. πολλÝς απü τις τυπþσεις σχεδιÜστηκαν απü λÜτρεις του καμποýκι κι Üλλους ερασιτÝχνες.


                    Hokusai (1817): Τα πρþτα üπλα στην Ιαπωνßα

     Οι Μεταρρυθμßσεις Tenpō του 1841-1843 προσπÜθησαν να καταστεßλουνε τις εμφανßσεις πολυτÝλειας, συμπεριλαμβανομÝνης της απεικüνισης αυλικþν κι ηθοποιþν. Με αποτÝλεσμα, πολλοß καλλιτÝχνες του σχεδιÜσανε σκηνÝς ταξιδιοý κι εικüνες φýσης, ειδικÜ πουλιÜ κι Üνθη. Τα τοπßα εßχανε λιγüτερη προσοχÞ απü το Moronobu κι αποτÝλεσαν Ýνα σημαντικü στοιχεßο στα Ýργα των Kiyonaga και Shunchō. Μüνο στα τÝλη της περιüδου Edo, το τοπßο Ýγινε δικü τους, ως εßδος, ειδικÜ μÝσω των Ýργων των Hokusai και Hiroshige. Το εßδος τοπßου Ýχει κυριαρχÞσει στις δυτικÝς αντιλÞψεις για το ukiyo-e, αν κι εßχε μακρÜ ιστορßα και μαζß τους οι δÜσκαλοι της ýστερης εποχÞς. Το ιαπωνικü τοπßο διÝφερε απü τη δυτικÞ παρÜδοση στο üτι στηρßχθηκε περισσüτερο στη φαντασßα, τη σýνθεση και την ατμüσφαιρα παρÜ στην αυστηρÞ τÞρηση της φýσης.


                             ΧοκουσÜι: Πεüνιες Και Καναρßνι

     Ο αυτοαποκαλοýμενος "τρελüς ζωγρÜφος" ΧοκουσÜι (1760-1849) απολÜμβανε μια μακρÜ, ποικßλη καρριÝρα. Το Ýργο του χαρακτηρßζεται απü την Ýλλειψη συναισθηματισμοý που εßναι κοινÞ στο ukiyo-e κι εστßαση στο φορμαλισμü επηρεασμÝνο απü τη δυτικÞ τÝχνη. Μεταξý των επιτευγμÜτων του εßναι οι εικονογραφÞσεις του μυθιστορÞματος του Takizawa Bakin Crescent Moon, η σειρÜ βιβλßων με σκßτσα Hokusai Manga κι η εκλαÀκευση του εßδους τοπßου με τις 36 ¼ψεις Του Βουνοý Φοýτζι, που περιλαμβÜνει τη πιο γνωστÞ τýπωσÞ του, The Great Wave off Kanagawa, Ýνα απü τα πιο διÜσημα Ýργα της ιαπωνικÞς τÝχνης. Σ' αντßθεση με το Ýργο των παλαιüτερων δασκÜλων, τα χρþματα του ΧοκουσÜι Þτανε τολμηρÜ, επßπεδα κι αφηρημÝνα και το θÝμα του δεν Þταν οι περιοχÝς απüλαυσεις κι ευχαρßστησης, αλλÜ η ζωÞ και το περιβÜλλον των απλþν ανθρþπων στην εργασßα. Οι καθιερωμÝνοι δÜσκαλοι Eisen, Kuniyoshi και Kunisada ακολοýθησαν επßσης τα βÞματα του Hokusai στις τυπþσεις τοπßου τη 10ετßα του 1830, παρÜγοντας τυπþσεις με τολμηρÝς συνθÝσεις κι εντυπωσιακÜ εφφÝ.



      Αν και δεν τους δüθηκε συχνÜ η προσοχÞ των πιο γνωστþν προγüνων τους, η σχολÞ Utagawa Ýδωσε μερικοýς δασκÜλους σ' αυτÞ τη πτωτικÞ περßοδο. Ο γüνιμος Kunisada (1786-1865) εßχε λßγους αντιπÜλους στη παρÜδοση της δημιουργßας πορτραßτων τυπþσεων κουρτεζÜν κι ηθοποιþν. ¸νας απü αυτοýς τους αντιπÜλους Þταν ο Eisen (1790-1848), που Þταν επßσης Ýμπειρος στα τοπßα. ºσως το τελευταßο σημαντικü μÝλος αυτÞς της ýστερης περιüδου, ο Kuniyoshi (1797-1861) δοκßμασε τις δυνÜμεις του σε μια ποικιλßα θεμÜτων και στυλ, üπως κι ο Hokusai. Οι ιστορικÝς του σκηνÝς πολεμιστþν σε βßαιες μÜχες Þτανε δημοφιλεßς, ειδικÜ η σειρÜ ηρþων του απü το Suikoden (1827-1830) και το Chūshingura (1847). ¹ταν Ýμπειρος σε τοπßα και σατιρικÝς σκηνÝς -η τελευταßα Þταν μια περιοχÞ που σπÜνια εξερευνÞθηκε στη δικτατορικÞ ατμüσφαιρα της περιüδου του ¸ντο. üτι η Kuniyoshia μποροýσε να τολμÞσει ν' αντιμετωπßσει τÝτοια θÝματα Þταν Ýνα σημÜδι της αποδυνÜμωσης του shogunate εκεßνη την εποχÞ.


                     Hiroshige: ΚαλÜμι κÜτω απ' το χιüνι κι αγριü​​παπια

     Ο Hiroshige (1797-1858) θεωρεßται ο μεγαλýτερος αντßπαλος του Hokusai στο ανÜστημα. Ειδικεýτηκε σε εικüνες πουλιþν και λουλουδιþν, και γαλÞνια τοπßα, κι εßναι περισσüτερο γνωστüς για τις ταξιδιωτικÝς του σειρÝς, üπως Οι 53 ¼ψεις Του Tōkaidō κι Οι 69 ¼ψεις Του Kiso Kaidō, ο τελευταßος σε συνεργασßα με τον Eisen. Το Το Ýργο του Þτανε πιο ρεαλιστικü, διακριτικÜ χρωματισμÝνο και πιο ατμοσφαιρικü απ' αυτü του ΧοκουσÜι. Η φýση κι οι εποχÝς Þτανε βασικÜ στοιχεßα: η ομßχλη, η βροχÞ, το χιüνι και το φως του φεγγαριοý Þταν εξÝχοντα μÝρη των συνθÝσεþν του. Οι οπαδοß του. συμπεριλαμβανομÝνου του υιοθετημÝνου γιου Hiroshige II και του γαμπροý Hiroshige III, συνεχßσανε το στυλ του τοπßου του κυρßου τους, στην εποχÞ Meiji.


                            Χιροσßγκε: 53 ¼ψεις Του ΤοκÜιντο                               

     ΜετÜ τους θανÜτους των Hokusai και Hiroshige και την αποκατÜσταση του Meiji του 1868, το ukiyo-e υπÝστη απüτομη πτþση της ποσüτητας και της ποιüτητας. Η ταχεßα δυτικοποßηση της περιüδου Meiji που ακολοýθησε εßδε τη τýπωση με ξýλο να μετατρÝπει τις υπηρεσßες της στη δημοσιογραφßα και ν' αντιμετωπßζει τον ανταγωνισμü απü τη φωτογραφßα. Οι ασκοýμενοι του καθαροý ukiyo-e γßνανε πιο σπÜνιοι κι οι γεýσεις απομακρýνθηκαν απü Ýνα εßδος που θεωρεßται ως κατÜλοιπο μιας παρωχημÝνης εποχÞς. Οι καλλιτÝχνες συνÝχισαν να παρÜγουν περιστασιακÜ αξιοσημεßωτα Ýργα, αλλÜ μÝχρι τη 10ετßα του 1890 η παρÜδοση Þτανε λιγοστÞ.


Koryusai Hinazuru, Chojiya Kamuro Yasoji, Yasono Shinzo, Orizuru Kiyotsuru, Sayotsuru

     ΣυνθετικÝς χρωστικÝς που εισÞχθησαν απü τη Γερμανßα Üρχισαν ν' αντικαθιστοýνε τις παραδοσιακÝς βιολογικÝς, στα μÝσα του 19ου αι. ΠολλÝς τυπþσεις αυτÞς της εποχÞς χρησιμοποßησαν εκτεταμÝνα Ýντονο κüκκινο κι ονομÜστηκαν aka-e (κüκκινες εικüνες). ΚαλλιτÝχνες üπως ο Yoshitoshi (1839-1892) οδηγÞσανε τη τÜση στη 10ετßα του 1860 σε φρικτÝς σκηνÝς δολοφονιþν και φαντασμÜτων, τÝρατα κι υπερφυσικÜ üντα και θρυλικοýς ΙÜπωνες και ΚινÝζους Þρωες. Οι 100 ¼ψεις Της ΣελÞνης (1885-1892) απεικονßζουνε ποικιλßα φανταστικþν και κοσμικþν θεμÜτων με μοτßβο φεγγαριοý. Ο Kiyochika (1847-1915) εßναι γνωστüς για τις τυπþσεις του που τεκμηριþνουνε το γρÞγορο εκσυγχρονισμü του Τüκυο, üπως η εισαγωγÞ σιδηροδρüμων και τις απεικονßσεις των πολÝμων της Ιαπωνßας με τη Κßνα και τη Ρωσßα. Νωρßτερα ζωγρÜφος της σχολÞς Kanō, στη 10ετßα του 1870 ο Chikanobu (1838-1912) στρÜφηκε σε τυπþσεις, ιδιαßτερα της αυτοκρατορικÞς οικογÝνειας και σκηνÝς δυτικÞς επιρροÞς στην ιαπωνικÞ ζωÞ στη περßοδο Meiji.


                                    Kuniyoshi Utagawa: Suikoden

     Εκτüς απü τους Ολλανδοýς εμπüρους, που εßχαν εμπορικÝς σχÝσεις που χρονολογοýνταν στις αρχÝς της περιüδου Edo, οι Δυτικοß δεν δßνανε σημασßα στην ιαπωνικÞ τÝχνη πριν απü τα μÝσα του 19ου αι. κι üταν το κÜνανε σπÜνια το διακρßναν απü Üλλες τÝχνες απ' την ΑνατολÞ. Ο Σουηδüς φυσιοδßφης Carl Peter Thunberg πÝρασε 1 Ýτος στον Ολλανδικü εμπορικü οικισμü Dejima, κοντÜ στο ΝαγκασÜκι κι Þταν Ýνας απü τους 1ους Δυτικοýς που συνÝλεξε ιαπωνικÝς τυπþσεις. Η εξαγωγÞ του Ukiyo-e στη συνÝχεια αυξÞθηκε αργÜ και στις αρχÝς του 19ου αι. η συλλογÞ του Ολλανδοý εμπüρου Ýμπορου Isaac Titsingh τρÜβηξε τη προσοχÞ στους γνþστες της τÝχνης στο Παρßσι.


                              ΟυταμÜρο: ΛεπτομÝρεια τýπωσης 1

     Η Üφιξη στο ¸ντο του Αμερικανοý συναδÝλφου ΜÜθιου ΠÝρι το 1853 οδÞγησε στη Σýμβαση Της ΚαναγκÜβα το 1854, που Üνοιξε την Ιαπωνßα στον Ýξω κüσμο μετÜ απü 2 αι. απομüνωσης. Οι τυπþσεις του Ukiyo-e Þταν μεταξý των αντικειμÝνων που thn Ýφερε πßσω στις ΗΠA. ΤÝτοιες τυπþσεις εßχαν εμφανιστεß στο Παρßσι τουλÜχιστον απü τη 10ετßα του 1830 και μÝχρι τη 10ετßα του 1850 Þτανe πολλÝς. η υποδοχÞ Þταν μικτÞ κι ακüμη κι üταν επαινοýνταν το Ukiyo-e θεωροýνταν γενικÜ κατþτερο απü τα δυτικÜ Ýργα που δßναν Ýμφαση στη κυριαρχßα της νατουραλιστικÞς προοπτικÞς και της ανατομßας. Η ιαπωνικÞ τÝχνη τρÜβηξε τη προσοχÞ στη ΔιεθνÞ ¸κθεση του 1867 στο Παρßσι κι Ýγινε μüδα στη Γαλλßα και την Αγγλßα στις 10ετßες 1870 & 1880. Οι τυπþσεις των Hokusai & Hiroshige παßξαν εξÝχοντα ρüλο στη διαμüρφωση των δυτικþν αντιλÞψεων για την ιαπωνικÞ τÝχνη. Τη στιγμÞ της εισαγωγÞς τους στη Δýση, η τýπωση με ξýλο Þτανε το πιο συνηθισμÝνο μÝσο μαζικÞς ενημÝρωσης στην Ιαπωνßα κι οι ΙÜπωνες το θεωροýσαν μικρÞ αξßα.


                          Yoshitoshi Τsuki: 100 ¼ψεις Της ΣελÞνης

     Οι 1οι Ευρωπαßοι υποστηρικτÝς και μελετητÝς της τÝχνης Ukiyo-e και της Ιαπωνßας γενικþτερα περιλÜμβαναν τον συγγραφÝα Edmond de Goncourt και τον κριτικü τÝχνης Philippe Burty, που επινüησαν τον üρο "ιαπωνισμüς". ¢νοιξαν καταστÞματα που πωλοýσαν ιαπωνικÜ προúüντα, συμπεριλαμβανομÝνων αυτþν του Εnduard Desoye το 1862 και του εμπüρου Ýργων τÝχνης Siegfried Bing το 1875. Απü το 1888-91 o Bing δημοσßευσε το περιοδικü Artistic Japan σε αγγλικÝς, γαλλικÝς και γερμανικÝς εκδüσεις κι επιμελÞθηκε μια Ýκθεση Ukiyo-e στο École des Beaux-Arts το 1890 που παρακολουθÞσανε καλλιτÝχνες üπως η Mary Cassatt.


                                Kawase: διαβÜτης στο χιüνι

     Ο Αμερικανüς ¸ρνεστ Φενüλλοσα Þταν ο 1ος δυτικüς θιασþτης της ιαπωνικÞς κουλτοýρας κι Ýκανε πολλÜ για τη προþθηση της ιαπωνικÞς τÝχνης -τα Ýργα του ΧοκουσÜι εμφανιστÞκανε στην εναρκτÞρια Ýκθεση του ως 1ος επιμελητÞς του Ιαπωνικοý Μουσεßου Καλþν Τεχνþν Βοστþνης, και στο Τüκυο το 1898 επιμελÞθηκε τη 1η Ýκθεση Ukiyo-e στην Ιαπωνßα. ΜÝχρι το τÝλος του 19ου αι. η δημοτικüτητα του Ukiyo-e στη Δýση οδÞγησε τις τιμÝς πÝρα ​​απü τις δυνατüτητες των περισσüτερων συλλεκτþν -μερικοß, üπως ο Degas, ανταλλÜξανε δικοýς τους πßνακες με τÝτοιες τυπþσεις. Ο Tadamasa Hayashi Þτανε διακεκριμÝνος Ýμπορος μ' Ýδρα το Παρßσι με σεβαστÜ γοýστα, που το γραφεßο του στο Τüκυο Þταν υπεýθυνο για την αξιολüγηση και την εξαγωγÞ μεγÜλων ποσοτÞτων τυπþσεων Ukiyo-e στη Δýση, τÝτοιες ποσüτητες, þστε οι ΙÜπωνες κριτικοß τονε κατηγüρησαν αργüτερα πως μοßρασε τον εθνικü θησαυρü της χþρας. Αυτü πÝρασε αρχικÜ απαρατÞρητο στην Ιαπωνßα, καθþς οι ΙÜπωνες καλλιτÝχνες βυθßζονταν στις κλασσικÝς τεχνικÝς ζωγραφικÞς της Δýσης.


                      Hirosighe: 53 ¼ψεις Του Τokaido (1850)

     Η ιαπωνικÞ τÝχνη κι ιδιαßτερα οι τυπþσεις Ukiyo-e, Üρχισαν να επηρεÜζουν τη δυτικÞ τÝχνη απü την εποχÞ των πρþιμων ιμπρεσσιονιστþν. Οι 1οι συλλÝκτες κι οι καλλιτÝχνες, ενσωμÜτωναν ιαπωνικÜ θÝματα και τεχνικÝς σýνθεσης στα Ýργα τους Þδη απü τη 10ετßα του 1860: οι ταπετσαρßες και τα χαλιÜ με σχÝδια στους πßνακες του Manet Þταν εμπνευσμÝνα απü τα κιμονü με σχÝδια που βρÝθηκαν στις εικüνες του Ukiyo-e  κι ο Whistler εστßασε τη προσοχÞ του σ' εφÞμερα στοιχεßα της φýσης üπως στα τοπßα ukiyo-e. Ο Βαν Γκογκ Þταν μανιþδης συλλÝκτης και ζωγρÜφισε αντßγραφα σε λÜδι με τυπþσεις απü τους Hiroshige και Eisen. Οι Degas και Cassatt απεικüνιζαν φευγαλÝες, καθημερινÝς στιγμÝς σε συνθÝσεις και προοπτικÝς που επηρεÜστηκαν απü την Ιαπωνßα.


                           ΟυταμÜρο: ΛεπτομÝρεια τýπωσης 2

     Η επßπεδη προοπτικÞ του Ukiyo-e και τα μη διαμορφωμÝνα χρþματα επηρÝασαν ιδιαßτερα τους γραφßστες και τους κατασκευαστÝς αφισσþν. Οι λιθογραφßες του Toulouse-Lautrec Ýδειξαν το ενδιαφÝρον του üχι μüνο για τα επßπεδα χρþματα και τις περιγραμμÝνες μορφÝς του, αλλÜ και για το θÝμα τους: ηθοποιοß & ιερüδουλες. ΥπÝγραψε μεγÜλο μÝρος αυτοý του Ýργου με τα αρχικÜ του σε κýκλο, μιμοýμενος τις σφραγßδες στις ιαπωνικÝς τυπþσεις. ¢λλοι καλλιτÝχνες της εποχÞς που Üντλησαν επιρροÞ απü αυτü εßναι: Monet, La Farge, Gauguin και τα πιο πρüσφατα μÝλη üπως ο Bonnard κι ο Vuillard. Ο ΓÜλλος συνθÝτης Claude Debussy Üντλησε Ýμπνευση για τη μουσικÞ του απü τις τυπþσεις των Hokusai & Hiroshige, με κυριüτερο το La mer (1905). ΠοιητÝς üπως η ¸ιμι Λüουελ κι ο ¸ζρα ΠÜουντ βρÞκαν Ýμπνευση εκεß κι η Λüουελ δημοσßευσε Ýνα βιβλßο ποßησης που λÝγεται, Εικüνες Του Πλωτοý Κüσμου (1919) με ανατολßτικα θÝματα Þ σε ανατολßτικο ýφος.


                                Kano Hideyori: Maple Viewers

     Το ταξιδιωτικü σκßτσο Ýγινε δημοφιλÝς εßδος απü το 1905 περßπου, καθþς η κυβÝρνηση Meiji προþθησε τα ταξßδια στην Ιαπωνßα για να γνωρßσουν οι πολßτες καλλßτερα τη χþρα τους. Το 1915, ο εκδüτης Shōzaburō Watanabe εισÞγαγε τον üρο shin-hanga (νÝες τυπþσεις) για να περιγρÜψει Ýνα στυλ τυπþσεων που δημοσßευσε, εßχε παραδοσιακü ιαπωνικü θÝμα κι απευθυνüτανε σε αριστοκρατικü ιαπωνικü κοινü. Μεταξý των επιφανþν καλλιτεχνþν περιλαμβÜνεται ο Goyō Hashiguchi, που ονομÜζεται "Utamaro της περιüδου Taishō" για τον τρüπο που απεικονßζει τις γυναßκες, ο Shinsui Itō, που εισÞγαγε πιο σýγχρονες ευαισθησßες στις εικüνες των γυναικþν κι ο Hasui Kawase, που Ýφτιαχνε μοντÝρνα τοπßα. Ο Watanabe δημοσßευσε επßσης Ýργα μη Ιαπþνων καλλιτεχνþν, που πρþτη επιτυχßα των Þταν Ýνα σýνολο τυπþσεων με θÝμα την Ινδßα και την Ιαπωνßα, το 1916 απü τον ¢γγλο Charles W. Bartlett (1860-1940). ¢λλοι εκδüτες ακολοýθησαν την επιτυχßα του Watanabe κι ορισμÝνοι καλλιτÝχνες shin-hanga üπως ο Goyō κι ο Hiroshi Yoshida δημιουργÞσανε στοýντιο για να δημοσιεýσουνε το δικü τους Ýργο.


        Utagawa Kunisada (1857): Imayo mitate shino kosho yori shokunin

     Οι καλλιτÝχνες του κινÞματος sōsaku-hanga (δημιουργικÝς τυπþσεις) ανÝλαβαν τον Ýλεγχο κÜθε πτυχÞς της διαδικασßας της τýπωσης -ο σχεδιασμüς, το πλαßσιο κι η τýπωση γßνονταν απü το ßδιο Üτομο. Η Kanae Yamamoto (1882-1946), τüτε φοιτÞτρια στη ΣχολÞ Καλþν Τεχνþν Τüκυο, πιστþνεται με τη γÝννηση αυτÞς της προσÝγγισης. Το 1904, παρÞγαγε χρησιμοποιþντας τýπωση με ξýλο, μια τεχνικÞ που μÝχρι τüτε δεχüτανε κακü σχολιασμü στην ιαπωνικÞ τÝχνη ως παλιομοδßτικη και για τη σχÝση της με την εμπορικÞ μαζικÞ παραγωγÞ. Η ßδρυση της ΙαπωνικÞς ¸νωσης Ξυλογλυπτþν Καλλιτεχνþν το 1918 σηματοδοτεß την αρχÞ αυτÞς της προσÝγγισης ως κßνημα. Το κßνημα ευνüησε την ατομικüτητα στους καλλιτÝχνες κι ως εκ τοýτου δεν Ýχει κυρßαρχα θÝματα Þ στυλ. Τα Ýργα κυμαßνονταν απü τα εντελþς αφηρημÝνα του Kōshirō Onchi (1891-1955) ως τις παραδοσιακÝς εικονιστικÝς απεικονßσεις των ιαπωνικþν σκηνþν του Un'ichi Hiratsuka (1895-1997). Αυτοß οι καλλιτÝχνες παρÞγαγαν τυπþσεις üχι επειδÞ Þλπιζαν να προσεγγßσουν Ýνα μαζικü κοινü, αλλÜ ως δημιουργικü αυτοσκοπü και δεν περιüρισαν τα Ýντυπα μÝσα στο ξýλο του παραδοσιακοý ukiyo-e.


                              Kanae Yamamoto: ΨαρÜς (1904)

     Οι τυπþσεις απü τα τÝλη του 20οý και του 21ου αι. εξελßχθηκαν απü τις ανησυχßες των προηγοýμενων κινÞσεων, ειδικÜ απü την Ýμφαση του κινÞματος sōsaku-hanga στην ατομικÞ Ýκφραση. Η τýπωση οθüνης, η χÜραξη, η μεσοτυπßα, τα μικτÜ μÝσα κι Üλλες δυτικÝς μÝθοδοι Ýχουν ενταχθεß στη παραδοσιακÞ ξυλογραφßα μεταξý των τεχνικþν των τυπογρÜφων. Οι 1οι καλλιτÝχνες του ukiyo-e Ýφεραν μαζß τους μιαν εξελιγμÝνη γνþση κι εκπαßδευση στις αρχÝς σýνθεσης της κλασσικÞς κινεζικÞς ζωγραφικÞς. σταδιακÜ αυτοß οι καλλιτÝχνες Ýριξαν την εμφανÞ κινεζικÞ επιρροÞ για να αναπτýξουν Ýνα γηγενÝς ιαπωνικü ιδßωμα. Αυτοß οι καλλιτÝχνες ονομÜστηκαν Primitives με την Ýννοια üτι το μÝσο τýπωσης Þταν μια νÝα πρüκληση στην οποßα προσÜρμοσαν αυτÝς τις πολυετεßς τεχνικÝς -τα σχÝδια εικüνας τους δεν θεωροýνται "πρωτüγονα". Πολλοß καλλιτÝχνες του ukiyo-e Ýλαβαν εκπαßδευση απü δασκÜλους του Kanō κι Üλλων ζωγραφικþν σχολþν.


            Okumura Masanobu: Taking the Evening Cool Ryogoku Bridge

     ¸να καθοριστικü χαρακτηριστικü των περισσüτερων τυπþσεων ukiyo-e εßναι μια καλÜ καθορισμÝνη, Ýντονη, επßπεδη γραμμÞ. Οι 1ες τυπþσεις Þταν μονüχρωμες κι αυτÝς οι γραμμÝς Þτανε το μüνο τυπωμÝνο στοιχεßο, ακüμη και με την Ýλευση του χρþματος αυτÞ η χαρακτηριστικÞ γραμμÞ συνÝχισε να κυριαρχεß. Στο ukiyo-e οι φüρμες σýνθεσης εßναι διατεταγμÝνες σ' επßπεδους χþρους με σχÞματα συνÞθως σ' ενιαßο επßπεδο βÜθους. Η προσοχÞ Ýλκεται απü τις κÜθετες κι οριζüντιες σχÝσεις, καθþς και λεπτομÝρειες üπως γραμμÝς, σχÞματα και σχÝδια, üπως αυτÜ στα ροýχα. Οι συνθÝσεις Þτανε συχνÜ ασýμμετρες κι η Üποψη Þτανε συχνÜ απü ασυνÞθιστες γωνßες, üπως απü ψηλÜ. Τα στοιχεßα των εικüνων συχνÜ περικüπτονταν, δßνοντας στη σýνθεση μια αυθüρμητη αßσθηση. Στις Ýγχρωμες τυπþσεις, τα περιγρÜμματα των περισσüτερων χρωματικþν περιοχþν καθορßζονται απüτομα, συνÞθως απü τη γραμμÞ. Η αισθητικÞ των επßπεδων χρωματικþν περιοχþν Ýρχεται σ' αντßθεση με τα διαμορφωμÝνα χρþματα που αναμÝνονται στις δυτικÝς παραδüσεις και μ' Üλλες εξÝχουσες σýγχρονες παραδüσεις στην ιαπωνικÞ τÝχνη που προστατεýονται απü την ανþτερη τÜξη, üπως στις λεπτÝς μονüχρωμες πινελιÝς μελÜνης ζωγραφικÞς πινÝλου zenga Þ τονικÜ χρþματα της σχολÞς Kanō της ζωγραφικÞς.


         Harunobu (1767): 2 Lovers Beneath an Umbrella in the Snow

     Τα πολýχρωμα, επιδεικτικÜ και σýνθετα μοτßβα, που αφοροýνε στην αλλαγÞ μüδας κι οι τεταμÝνες, δυναμικÝς πüζες και συνθÝσεις στο ukiyo-e βρßσκονται σ' εντυπωσιακÞ αντßθεση με πολλÝς Ýννοιες στη παραδοσιακÞ ιαπωνικÞ αισθητικÞ. Μεταξý αυτþν, το wabi-sabi ευνοεß την απλüτητα, την ασυμμετρßα και την ατÝλεια, με αποδεßξεις για το πÝρασμα του χρüνου. και το shibui εκτιμÜ τη λεπτüτητα, τη ταπεινüτητα και την αυτοσυγκρÜτηση. Το ukiyo-e μπορεß να 'ναι λιγüτερο σε αντßθεση με τις αισθητικÝς Ýννοιες, üπως η κομψÞ, αστικÞ κομψüτητα του iki. Εμφανßζει ασυνÞθιστη προσÝγγιση στη γραφικÞ προοπτικÞ, μια προσÝγγιση που μπορεß να φαßνεται υπανÜπτυκτη σε σýγκριση με τους ευρωπαúκοýς πßνακες της ßδιας περιüδου. Η γεωμετρικÞ προοπτικÞ δυτικοý τýπου Þτανε γνωστÞ στην Ιαπωνßα -ασκÞθηκε ιδιαßτερα απü τους ζωγρÜφους Akita ranga της 10ετßας του 1770- üπως κι οι κινεζικÝς μÝθοδοι για να δημιουργÞσουν αßσθηση βÜθους χρησιμοποιþντας ομοιογÝνεια παρÜλληλων γραμμþν.


                          Utagawa Yoshitora (1860): Ζεýγος ¢γγλων

     Οι τεχνικÝς εμφανßζονταν μερικÝς φορÝς μαζß σε Ýργα ukiyo-e, η γεωμετρικÞ προοπτικÞ παρÝχει τη ψευδαßσθηση βÜθους στο παρασκÞνιο και τη πιο εκφραστικÞ κινεζικÞ προοπτικÞ στο προσκÞνιο. Οι τεχνικÝς πιθανüτατα μαθαßνονταν στην αρχÞ μÝσω κινεζικþν πινÜκων δυτικοý τýπου κι üχι απευθεßας απü δυτικÜ Ýργα. Πολý μετÜ την εξοικεßωση μ' αυτÝς τις τεχνικÝς, οι καλλιτÝχνες συνÝχισαν να τις εναρμονßζουν με τις παραδοσιακÝς μεθüδους σýμφωνα με τις συνθετικÝς και εκφραστικÝς ανÜγκες τους. ¢λλοι τρüποι Ýνδειξης του βÜθους περιλαμβÜνανε τη κινεζικÞ μÝθοδο 3μεροýς σýνθεσης που χρησιμοποιÞθηκε στις βουδιστικÝς εικüνες, üπου η μεγÜλη μορφÞ τοποθετεßται στο προσκÞνιο, η μικρüτερη στο μεσαßο κι ακüμη μια μικρüτερη στο παρασκÞνιο. Αυτü μπορεß να φανεß στο ΜεγÜλο Κýμα του ΧοκουσÜι, με το μεγÜλο σκÜφος στο προσκÞνιο, το μικρüτερο πßσω του και πßσω τους, η μικρογραφßα του üρους Φοýτζι.



     ΥπÞρχε μια τÜση απü την αρχÞ του ukiyo-e, να δημιουργεß καλλονÝς σ' αυτü που ο ιστορικüς τÝχνης Midori Wakakura αποκÜλεσε "φιδßσια στÜση", που Ýδειχνε τα σþματα τους να στρßβουν αφýσικα κοιτþντας πßσω. Ο ιστορικüς τÝχνης Motoaki Kōno ισχυρßστηκε πως αυτü εßχε τις ρßζες του στον παραδοσιακü buyō χορü. Ο Haruo Suwa αντÝτεινε πως οι πüζες Þτανε καλλιτεχνικÞ αδεßα απü καλλιτÝχνες του ukiyo-e, προκαλþντας μια φαινομενικÜ χαλαρÞ στÜση, να φτÜνει σε αφýσικα Þ αδýνατα φυσικÜ Üκρα. Αυτü συνÝβαινε ακüμη κι üταν εφαρμοστÞκανε ρεαλιστικÝς τεχνικÝς προοπτικÞς σ' Üλλα τμÞματα της σýνθεσης.


                 Choki: εκπληκτικÞ διασκÝδαση στο Niwaka ΦεστιβÜλ

    ΧαρακτηριστικÜ θÝματα Þταν οι γυναικεßες καλλονÝς bijin-ga, οι ηθοποιοß καμποýκι yakusha-e και τοπßα. Οι γυναßκες που απεικονßζονταν Þτανε συνÞθως κουρτεζÜν και γκÝισες στον ελεýθερο χρüνο τους και προωθοýσανε να ψυχαγωγοýν üταν βρßσκονταν σε μÝρη διασκÝδασης. Η λεπτομÝρεια που οι καλλιτÝχνες απεικονßζανε τη μüδα και τα χτενßσματÜ των, επÝτρεψε στις τυπþσεις να χρονολογοýνται με κÜποιαν αξιοπιστßα. Λιγüτερη προσοχÞ δüθηκε στην ακρßβεια των φυσικþν χαρακτηριστικþν των γυναικþν, που ακολουθÞσανε τις εικονογραφικÝς μüδες της μÝρας -τα στερεüτυπα πρüσωπα, τα σþματα ψηλÜ κι αδýνατα σε μια γενιÜ και μικροκαμωμÝνα στην Üλλη. Τα πορτραßτα των διασημοτÞτων εßχαν μεγÜλη ζÞτηση, ιδßως εκεßνα απü τον κüσμο του καμποýκι και του σοýμο, 2 απü τις πιο δημοφιλεßς ψυχαγωγßες της εποχÞς. Ενþ το τοπßο Ýχει καθορßσει το ukiyo-e για πολλοýς Δυτικοýς, τα τοπßα ανθßσανε σχετικÜ αργÜ στην ιστορßα του.


          Miyagawa Choshun (1718):  Ryukyuan Dancer and Musicians

     Οι τυπþσεις Ukiyo-e εξελßχθηκαν απü την εικονογρÜφηση βιβλßων -πολλÝς απü τις 1ες μονÝς σελßδες του Moronobu Þταν αρχικÜ σελßδες απü βιβλßα που 'χε εικονογραφÞσει. Τα εικονογραφημÝνα βιβλßα E-hon Þτανε δημοφιλÞ και συνÝχισαν ν' αποτελοýν σημαντικÞ διÝξοδο για τους καλλιτÝχνες του. Στα τÝλη της περιüδου, ο ΧοκουσÜι παρÞγαγε 3 τüμους Εκατü üψεις του üρους Φοýτζι και το 15τüμο Χüκουσαú ΜÜνγκα, -αυτü Þτανε συλλογÞ απü πÜνω απü 4000 σκßτσα μιας μεγÜλης ποικιλßας ρεαλιστικþν και φανταστικþν θεμÜτων.


                                 Ichiyosai Yoshitaki: prefade postfade

     Οι παραδοσιακÝς ιαπωνικÝς θρησκεßες δεν θεωροýνε το σεξ Þ τη πορνογραφßα ηθικÞ διαφθορÜ με την Ýννοια των πιüτερων λοιπþν θρησκειþν κι ως üτου η αλλαγÞ της ηθικÞ της εποχÞς Meiji οδÞγησε στη καταστολÞ της, οι ερωτικÝς τυπþσεις shunga Þταν Ýνα σημαντικü εßδος. Ενþ το καθεστþς Tokugawa υπÝβαλε την Ιαπωνßα σε αυστηροýς νüμους λογοκρισßας, η πορνογραφßα δεν θεωρÞθηκε σημαντικü αδßκημα και γενικÜ συνÝπεσε με την Ýγκριση των λογοκριτþν. ΠολλÝς απü αυτÝς τις τυπþσεις εμφÜνιζαν υψηλü επßπεδο δρÜσης και συχνÜ χιοýμορ, στις ρητÝς απεικονßσεις σκηνþν κρεβατοκÜμαρας, voyer κι υπερμεγÝθης ανατομßας. ¼πως και με τις απεικονßσεις κουρτεζÜν, αυτÝς οι εικüνες Þτανε στενÜ συνδεδεμÝνες με τις ψυχαγωγικÝς των χþρων αναψυχÞς. Σχεδüν κÜθε καλλιτÝχνης ukiyo-e παρÞγαγε shunga κÜποια στιγμÞ. Τα αρχεßα για την κοινωνικÞ αποδοχÞ του shunga απουσιÜζουν, αν και ο Timon Screech ισχυρßζεται πως υπÞρχανε σχεδüν σßγουρα ανησυχßες για το θÝμα κι üτι το επßπεδο αποδοχÞς του Þταν υπερβολικü απü μεταγενÝστερους συλλÝκτες, ειδικÜ στη Δýση.



     Οι σκηνÝς απü τη φýση Þτανε σημαντικü μÝρος της ασιατικÞς τÝχνης σ' üλη την ιστορßα. Οι καλλιτÝχνες Ýχουν μελετÞσει απü κοντÜ τις σωστÝς μορφÝς και την ανατομßα των φυτþν και των ζþων, παρüλο που οι απεικονßσεις της ανθρþπινης ανατομßας παρÝμειναν πιο φανταστικÝς μÝχρι τη σýγχρονη εποχÞ. Οι τυπþσεις της φýσης Ukiyo-e ονομÜζονται kachō-e, που μεταφρÜζονται ως "εικüνες λουλουδιþν και πουλιþν", αν και το εßδος Þταν ανοιχτü σε περισσüτερα απü απλÜ λουλοýδια Þ πουλιÜ και τα λουλοýδια και τα πουλιÜ δεν εμφανßστηκαν απαραßτητα μαζß. Οι λεπτομερεßς και ακριβεßς τυπþσεις του Hokusai θεωροýνται üτι καθιÝρωσαν το kachō-e ως εßδος.


                       Kitagaw Utamaro: δýο καλλονÝς με μπαμποý

     Οι Μεταρρυθμßσεις Tenpō της 10ετßας του 1840 καταστεßλανε την απεικüνιση ηθοποιþν και κουρτεζÜν. Εκτüς απü τοπßα, οι καλλιτÝχνες στρÜφηκαν σε απεικονßσεις ιστορικþν σκηνþν, üπως αρχαßων πολεμιστþν Þ σκηνþν απü θρýλους, λογοτεχνßα και θρησκεßα. Το παραμýθι του ΓÝντζι του 11ου αι. και το παραμýθι του ΧÝικ του 13ου αι. υπÞρξανε πηγÝς Ýμπνευσης σ' üλη την ΙαπωνικÞ ιστορßα, συμπεριλαμβανομÝνου του ukiyo-e. Γνωστοß πολεμιστÝς και ξιφομÜχοι üπως ο Miyamoto Musashi (1584-1645) Þτανε συχνÜ θÝματα, üπως κι απεικονßσεις τÝρατων, υπερφυσικþν κι ηρþων της ιαπωνικÞς και κινεζικÞς μυθολογßας.


                           Miyamoto Musashi killing a giant nue

    Απü το 17ο ως το 19ο αι. η Ιαπωνßα απομονþθηκε απü τον υπüλοιπο κüσμο. Το εμπüριο, κυρßως με τους Ολλανδοýς και τους ΚινÝζους, περιορßστηκε στο νησß Dejima κοντÜ στο ΝαγκασÜκι. Οι περßεργες εικüνες που ονομÜζονται Nagasaki-e πωλÞθηκαν σε τουρßστες των ξÝνων χωρþν. Στα μÝσα του 19ου αι. η ΓιοκοχÜμα Ýγινε ο κýριος ξÝνος οικισμüς μετÜ το 1859, απü τον οποßο η δυτικÞ γνþση πολλαπλασιÜστηκε στην Ιαπωνßα. ΕιδικÜ μεταξý 1858-62, η Yokohama-e τυπþνει, με διÜφορα επßπεδα πραγματικüτητας και φαντασßας, την αυξανüμενη κοινüτητα των κατοßκων του κüσμου με τους οποßους οι ΙÜπωνες Ýρχονταν τþρα σ' επαφÞ, -τα 3πτυχα σκηνþν Δυτικþν κι η τεχνολογßα τους Þταν ιδιαßτερα δημοφιλÞ. Οι εξειδικευμÝνες τυπþσεις περιλÜμβαναν τυπþσεις surimono, deluxe, περιορισμÝνης Ýκδοσης που απευθýνονταν σε γνþστες, εκ των οποßων Ýνα ποßημα kyōka (τÜνγκα) 5 στßχων Þτανε συνÞθως μÝρος του σχεδßου και τυπωμÝνες βεντÜλιες χειρüς uchiwa-e, που συχνÜ υποφÝρουν απü το χειρισμü τους.


               Utagawa Kunisada I (1832): Dawn at Futamiga ura

     Οι καλλιτÝχνες του Ukiyo-e συχνÜ κÜνανε τυπþσεις και πßνακες ζωγραφικÞς. μερικοß εξειδικευμÝνοι στο Ýνα Þ στο Üλλο. Αντßθετα με τις προηγοýμενες παραδüσεις, οι ζωγρÜφοι ukiyo-e προτιμοýσανε φωτεινÜ, κοφτερÜ χρþματα και συχνÜ σκιαγραφοýσανε τα περιγρÜμματα με μελÜνι σοýμι, αποτÝλεσμα παρüμοιο με το γραμμικü σε τυπþσεις. Απεριüριστα απü τους τεχνικοýς περιορισμοýς της τýπωσης, Ýνα μεγαλýτερο εýρος τεχνικþν, χρωστικþν κι επιφανειþν Þτανε διαθÝσιμο στο ζωγρÜφο. Καλλιτεχνßες ζωγραφισμÝνες με χρωστικÝς ουσßες απü ορυκτÝς Þ οργανικÝς ουσßες, üπως κρüκο, αλεσμÝνα κελýφη, μüλυβδο και κανÝλα κι αργüτερα συνθετικÝς βαφÝς που εισÞχθησαν απü τη Δýση, üπως το πρÜσινο του Παρισιοý και το μπλε της Πρωσßας. ΜεταξωτÜ Þ χÜρτινοι κρεμασμÝνοι κýλινδροι, χειροκßνητα μηχανÞματα Þ πτυσσüμενες οθüνες byōbu Þταν οι πιο συνηθισμÝνες επιφÜνειες.

            Hashiguchi Goyo: Γυναßκα στα μπλε χτενßζει τα μαλλιÜ της

     Οι τυπþσεις Ukiyo-e Þταν Ýργα ομÜδων τεχνιτþν σε διÜφορα εργαστÞρια. Þτανε σπÜνιο για τους σχεδιαστÝς να κüβουνε τα δικÜ τους πλαßσια. Η εργασßα χωρßστηκε σε 4 ομÜδες: τον εκδüτη, ο οποßος παρÜγγελνε, προωθοýσε και μοßραζε τις τυπþσεις, οι καλλιτÝχνες, που παρεßχαν την εικüνα του σχεδιασμοý, οι ξυλογλýπτες, που ετοιμÜζανε τα πλαßσια για τυπωση κι οι τυπωτÝς, που κανανε τις τυπþσεις απü τα ξýλινα πλαßσια σε χαρτß. ΚανονικÜ μüνο τα ονüματα του καλλιτÝχνη και του εκδüτη πιστþνονταν τη τελικÞ τýπωση.


                          Hiroshige Atake: Σε ξαφνικÞ νεροποντÞ

     Οι τυπþσεις Ukiyo-e Þταν εντυπωσιακÝς στο χειροποßητο χαρτß χειροκßνητα κι üχι απü μηχανικÞ πρÝσα üπως στη Δýση. Ο καλλιτÝχνης παρεßχε μελÜνι σε λεπτü χαρτß, που επικολλÞθηκε σε κομμÜτι ξýλου κερασιÜς και τρßφτηκε με λÜδι μÝχρι ν' απομακρυνθοýν τα πÜνω στρþματα χαρτιοý, αφÞνοντας Ýνα ημιδιαφανÝς στρþμα χαρτιοý που ο κοπτÞρας θα μποροýσε να χρησιμοποιÞσει ως οδηγü. Ο κüπτης πλαισßου Ýκοβε τις μη μαýρες περιοχÝς της εικüνας, αφÞνοντας υπερυψωμÝνες περιοχÝς που Þταν μελανωμÝνες για να αφÞσουν εντýπωση. Το αρχικü σχÝδιο καταστρÜφηκε μετÜ τη διαδικασßα.


                            Utagawa Kunisada (1854): ΠÜλη Soumo

     Οι τυπþσεις Ýγιναν με πλαßσια προς τα πÜνω, Ýτσι þστε ο τυπωτÞς να μπορεß να μεταβÜλλει τηνπßεση για διαφορετικÜ εφφÝ και να παρακολουθεß το χαρτß να απορροφÜ το μελÜνι σοýμι με βÜση το νερü, που εφαρμüζεται γρÞγορα ακüμη και σε οριζüντιες πινελιÝς. Μεταξý των κüλπων του τυπωτÞ Þταν η αποτýπωση της εικüνας, που επιτεýχθηκε με το πÜτημα ενüς μη συνδεδεμÝνου ξýλου στο χαρτß για να επιτευχθοýν αποτελÝσματα, üπως η υφÞ των σχεδßων ροýχων Þ του διχτυοý ψαρÝματος. ¢λλα αποτελÝσματα περιλαμβÜνανε το τρßψιμο του χαρτιοý απαλÜ για να φωτßσουνε τα χρþματα, τα βερνßκια, τις υπερτυπþσεις, ξεσκüνισμα με μÝταλλο Þ μαρμαρυγßα. και ψεκÜζει για να μιμηθεß το χιüνι που πÝφτει. Η τýπωση ukiyo-e Þταν εμπορικÞ μορφÞ τÝχνης κι ο εκδüτης Ýπαιζε σημαντικü ρüλο. Η Ýκδοση Þταν ιδιαßτερα ανταγωνιστικÞ, περισσüτεροι απü 1000 εκδüτες εßναι γνωστοß απ' üλη τη περßοδο. Ο αριθμüς μεγÜλωσε περßπου 250 ακüμα, τη 10ετßα του 1840 και του 1850, 200 μüνο στο ¸ντο, και σιγÜ -σιγÜ συρρικνþθηκε μετÜ το Üνοιγμα της Ιαπωνßας μÝχρι που περßπου 40 παρÝμειναν στην Ýναρξη του 20οý αι. Οι εκδüτες κατεßχανε τα ξýλινα πλαßσια και τα πνευματικÜ δικαιþματα κι απü τα τÝλη του 18ου αι. επÝβαλαν πνευματικÜ δικαιþματα μÝσω του Guild Publishers και του Picture Book Guild.


                                   Setsuri: Squid Bream Bonito

     Οι τυπþσεις που πÝρασαν απü αρκετÝς πιÝσεις Þταν ιδιαßτερα κερδοφüρες, καθþς ο εκδüτης μποροýσε να ξαναχρησιμοποιÞσει τα ξýλινα πλαßσια χωρßς Üλλη πληρωμÞ στον καλλιτÝχνη Þ τον κüπτη ξýλου. Τα ξýλινα πλαßσια διαπραγματεýονταν επßσης Þ πωλοýνταν σ' Üλλους εκδüτες Þ ενεχυροδανειστÞρια. Οι εκδüτες Þτανε συνÞθως επßσης πωλητÝς και συνÞθως πουλοýσαν ο Ýνας στον Üλλο, στα καταστÞματÜ τους. Εκτüς απü τη σφραγßδα του καλλιτÝχνη, οι εκδüτες σημÜδευαν τις τυπþσεις με τις δικÝς τους σφραγßδες -μερικÝς απλü λογüτυπο, Üλλες αρκετÜ περßτεχνες, ενσωματþνοντας διεýθυνση Þ Üλλες πληροφορßες.
Οι σχεδιαστÝς τυπþσεων πÝρασαν μαθητεßα προτοý τους δοθεß το δικαßωμα να παρÜγουνε δικÝς τους τυπþσεις που θα μποροýσαν να υπογρÜψουν με τα δικÜ τους ονüματα. Οι νÝοι σχεδιαστÝς αναμÝνεται να καλýψουν μÝρος Þ το σýνολο του κüστους κοπÞς των ξýλινων πλαισßων. Καθþς οι καλλιτÝχνες αποκτοýσανε φÞμη, οι εκδüτες συνÞθως κÜλυπταν αυτÜ τα Ýξοδα κι οι καλλιτÝχνες μποροýσαν να απαιτÞσουν υψηλüτερα τÝλη.


                 Toshusai Sharaku (1794): Otani Oniji (ηθοποιüς καμποýκι)

     Στην προ-σýγχρονη Ιαπωνßα, οι Üνθρωποι μποροýσαν να 'χουνε πολλÜ ονüματα καθ' üλη τη διÜρκεια της ζωÞς τους, ενþ το παιδικü τους üνομα εßναι διαφορετικü απü το üνομα zokumyō ως ενÞλικας. Τ' üνομα ενüς καλλιτÝχνη αποτελεßται απü Ýνα gasei -επþνυμο καλλιτÝχνη- ακολουθεßται απü Ýνα προσωπικü üνομα τÝχνης azana. Το gasei το πÞραν συχνüτερα απü τη σχολÞ üπου ανÞκε ο καλλιτÝχνης, üπως ο Utagawa Þ ο Torii, και το azana πÞρε κανονικÜ Ýνα κινÝζικο χαρακτÞρα απü τ' üνομα τÝχνης του σχüλαρχου -π.χ., πολλοß μαθητÝς του Toyokuni ( 豊 国 ) πÞραν το "kuni" ( ) απü τ' üνομÜ του, συμπεριλαμβανομÝνων των Kunisada ( 国 貞 ) και Kuniyoshi ( 国 芳 ). Τα ονüματα των καλλιτεχνþν που υπÝγραφαν στα Ýργα τους μπορεß να εßναι πηγÞ σýγχυσης καθþς μερικÝς φορÝς Üλλαξαν ονüματα μÝσω της καρριÝρας τους. Ο ΧοκουσÜι Þταν μια ακραßα περßπτωση, χρησιμοποιþντας πÜνω απü 100 ονüματα σ' üλη την 70χρονη καρριÝρα του.


                            Kuniyoshi Utagawa: ΓερÜκι

     Οι τυπþσεις κυκλοφορÞσανε σε μαζικÞ αγορÜ και μÝχρι τα μÝσα του 19ου αι., η συνολικÞ κυκλοφορßα μιας τýπωσης θα μποροýσε να φτÜσει τις χιλιÜδες. Οι Ýμποροι λιανικÞς κι οι ταξιδιωτικοß πωλητÝς τους προωθÞσανε σε τιμÝς προσιτÝς σ' ευημεροýσες πüλεις. Σε ορισμÝνες περιπτþσεις, οι τυπþσεις διαφημßζουνε σχÝδια κιμονü απü τον καλλιτÝχνη τýπωσης. Απü το 2ο ½ του 17ου αι., οι τυπþσεις κυκλοφοροýσανε συχνÜ στο εμπüριο σαν μÝρος μιας σειρÜς, κÜθε τýπωση με σφραγßδα, με τ' üνομα της σειρÜς και τον αριθμü της τýπωσης σ' αυτÞ τη σειρÜ. Αυτü Þταν αποδεδειγμÝνα επιτυχημÝνη τεχνικÞ μÜρκετινγκ, καθþς οι συλλÝκτες αγορÜσανε κÜθε νÝα τýπωση της σειρÜς για να διατηρÞσουνε πλÞρεις τις συλλογÝς τους. ΜÝχρι τον 19ο αι., σειρÝς üπως Οι 53 ¼ψεις Του Tōkaidō του Hiroshige τρÝξανε σε 12δες τυπþσεων. Ενþ η Ýγχρωμη τýπωση στην Ιαπωνßα χρονολογεßται στη 10ετßα του 1640, οι 1ες τυπþσεις ukiyo-e χρησιμοποιοýσαν μüνο μαýρο μελÜνι. Το χρþμα προστÝθηκε μερικÝς φορÝς με το χÝρι, χρησιμοποιþντας Ýνα κüκκινο μελÜνι μολýβδου σε τυπþσεις tan-e, Þ αργüτερα με ροζ μελÜνι κßτρινου σε τυπþσεις beni-e. Η Ýγχρωμη τýπωση Ýφτασε στα βιβλßα τη 10ετßα του 1720 και σε τυπþσεις σε Ýνα φýλλο τη 10ετßα του 1740, με διαφορετικü πλαßσιο και τýπωση για κÜθε χρþμα. Τα 1α χρþματα περιορßζονταν στο ροζ και το πρÜσινο. οι τεχνικÝς επεκταθÞκανε τις επüμενες 2 10ετßες, επιτρÝποντας ως και 5 χρþματα. Τα μÝσα της 10ετßας του 1760 Ýφεραν Ýγχρωμες τυπþσεις nishiki-e κατασκευασμÝνες απü 10 Þ περισσüτερα ξýλινα πλαßσια. Για σωστÞ ευθυγρÜμμιση των πλαισßων για κÜθε χρþμα, τοποθετÞθηκαν τα σημÜδια εγγραφÞς που ονομÜζονται kentō σε μßα γωνßα και σε μια παρακεßμενη πλευρÜ.


                       Χιροσßγκε: 100 ¼ψεις Του ¸ντο

     Οι τυπωτÝς χρησιμοποιÞσανε 1η φορÜ φυσικÝς χρωστικÝς βαφÝς απ' ορυκτÝς Þ φυτικÝς πηγÝς. Οι βαφÝς εßχαν ημιδιαφανÞ ποιüτητα που επÝτρεψε την ανÜμειξη ποικιλßας χρωμÜτων απü βασικÜ, κüκκινα, μπλε και κßτρινα χρþματα. Τον 18ο αι., το πρωσσικü μπλε Ýγινε δημοφιλÝς κι Þταν ιδιαßτερα εμφανÝς στα τοπßα του Hokusai και του Hiroshige, üπως και το bokashi, που ο τυπωτÞς παρÞγαγε διαβαθμßσεις χρþματος Þ ανÜμειξε το Ýνα χρþμα στο Üλλο. Φθηνüτερες και πιο συνεπεßς συνθετικÝς χρωστικÝς ανιλßνης Ýφτασαν απü τη Δýση το 1864. Τα χρþματα Þτανε πιο σκληρÜ και πιο φωτεινÜ απ' τα παραδοσιακÜ. Η κυβÝρνηση Meiji προþθησε τη χρÞση τους ως μÝρος ευρýτερων πολιτικþν δυτικοποßησης. Οι σýγχρονοι δßσκοι των καλλιτεχνþν ukiyo-e εßναι σπÜνιοι. Το πιο σημαντικü εßναι το Ukiyo-e Ruikō (ΔιÜφορες σκÝψεις για το ukiyo-e), μια συλλογÞ σχολßων και βιογραφιþν καλλιτεχνþν. Ο Ōta Nanpo συνÝταξε τη 1η, που δεν υπÞρχε πλÝον, γýρω στο 1790. Το Ýργο δεν εßδε τýπωση στην εποχÞ του ¸ντο, αλλÜ κυκλοφüρησε σε χειρüγραφες εκδüσεις που υπÝστησαν πολλÝς προσθÞκες και τροποποιÞσεις. εßναι γνωστÝς πÜνω απü 120 παραλλαγÝς του Ukiyo-e Ruikō. Πριν απü το 2ο Παγκ. Πüλ., η κυρßαρχη Üποψη του ukiyo-e τüνιζε τη κεντρικÞ θÝση των τυπþσεων, -αυτÞ αποδßδει την ßδρυση του ukiyo-e στο Moronobu. ΜετÜ τον πüλεμο, η σκÝψη στρÜφηκε στη σημασßα της ζωγραφικÞς ukiyo-e και της Üμεσης σýνδεσης με πßνακες Yamato-e του 17ου αι. -αυτÞ βλÝπει τον Matabei ως δημιουργü του εßδους και προτιμÜται ιδιαßτερα στην Ιαπωνßα. Εßχε γßνει ευρÝως διαδεδομÝνη μεταξý των Ιαπþνων ερευνητþν στη 10ετßα του 1930, αλλÜ η μιλιταριστικÞ κυβÝρνηση της εποχÞς τη κατÝστειλε, θÝλοντας να δþσει Ýμφαση στη διαßρεση μεταξý των πινÜκων του Yamato-e, που σχετßζονται με την αυλÞ και των τυπþσεων που σχετßζονται με τον ενßοτε αντιεξουσιαστικü Ýμπορο και την εκÜστοτε τÜξη.


                        Hishikawa Moronobu: ΕραστÝς στη βερÜντα

     Τα πρþτα περιεκτικÜ ιστορικÜ και κριτικÜ Ýργα για το ukiyo-e προÞλθαν απü τη Δýση. Ο Ernest Fenollosa Þτανε καθηγητÞς Φιλοσοφßας στο Imperial University Τüκυο απü το 1878 κι Þταν Επßτροπος Καλþν Τεχνþν στην ιαπωνικÞ κυβÝρνηση απü το 1886. Οι Masters του Ukioy-e, το 1896 Þταν η 1η ολοκληρωμÝνη επισκüπηση κι Ýθεσε βÜσεις για τα περισσüτερα μεταγενÝστερα Ýργα με προσÝγγιση στην ιστορßα üσον αφορÜ στις εποχÝς: ξεκινþντας απü το Matabei σε μια πρωταρχικÞν εποχÞ, εξελßχθηκε προς τη χρυσÞ εποχÞ στα τÝλη του 18ου αι. που Üρχισε να φθßνει με την Ýλευση του Utamaro κι εßχε σýντομη αναβßωση με τα τοπßα των HokusaiHiroshige τη 10ετßα του 1830. Ο Λüρενς Μπινιüν, ο Φýλακας Ανατολικþν Τυπþσεων & Σχεδßων/Βρετανικü Μουσεßο, Ýγραψε μιαν Ýκθεση στη ΖωγραφικÞ στην ¢πω ΑνατολÞ το 1908 που Þτανε παρüμοια με του Φενüλλοσα, αλλÜ τοποθÝτησε τους ΟυταμÜρο & ΣαρÜκου μεταξý των δασκÜλων. Ο Arthur Davison Ficke βασßστηκε στα Ýργα των Fenollosa και Binyon με Ýνα πιο περιεκτικü Chats on Japanese Prints το 1915. Ο The Floating World του James A. Michener το 1954 ακολοýθησε σε γενικÝς γραμμÝς τις χρονολογßες των προηγοýμενων Ýργων, αφÞνοντας παρÜλληλα ταξινομÞσεις σε περιüδους κι αναγνωρßζοντας τους προηγοýμενους καλλιτÝχνες üχι σαν πρωτεργÜτες, αλλÜ σαν ολοκληρωμÝνοι δÜσκαλοι που προÝκυψαν απü παλαιüτερες ζωγραφικÝς παραδüσεις. Για τον Michener και τον Üλλοτε συνεργÜτη του Richard Lane, το ukiyo-e ξεκßνησε με τον Moronobu και üχι με τον Matabei. Οι Lasters's Masters of the Japanese Print του 1962 διατÞρησαν τη προσÝγγιση των διαιρÝσεων της περιüδου ενþ τοποθετοýσανε το ukiyo-e σταθερÜ στη γενεαλογßα της ιαπωνικÞς τÝχνης. Το βιβλßο αναγνωρßζει καλλιτÝχνες üπως ο Yoshitoshi κι ο Kiyochika ως μεταγενÝστερους δÜσκαλους.



                              ΧοκουσÜι: Ψαρüβαρκες στον Γκüσι

     Οι παραδοσιακÝς τυπþσεις του Woodblock της Ιαπωνßας του Seiichirō Takahashi του 1964 τοποθετÞσανε τους καλλιτÝχνες ukiyo-e σε 3 περιüδους: η 1η Þταν η πρωταρχικÞ περßοδος που περιελÜμβανε το Harunobu, ακολουθοýμενη απü τη χρυσÞ εποχÞ των Kiyonaga, Utamaro & Sharaku και στη συνÝχεια η περßοδος κλεισßματος-παρακμÞς μετÜ τη διακÞρυξη που ξεκινÜ στη 10ετßα του 1790 για αυστηροýς νüμους περß θεμελßωσης που υπαγüρευαν τι θα μποροýσε να απεικονιστεß στα Ýργα τÝχνης. Ωστüσο, το βιβλßο αναγνωρßζει μεγαλýτερο αριθμü δασκÜλων απ' üλη αυτÞ τη τελευταßα περßοδο απ' ü, τι εßχανε παλαιüτερα Ýργα και θεωροýσε τη ζωγραφικÞ ukiyo-e ως αναβßωση της ζωγραφικÞς Yamato-e. Ο Tadashi Kobayashi εξειδßκευσε περαιτÝρω την ανÜλυση του Takahashi προσδιορßζοντας τη παρακμÞ που συμπßπτει με τις απελπισμÝνες προσπÜθειες του σογκουνÜτου να διατηρÞσει την εξουσßα μÝσω ψÞφισης δρακüντειων νüμων καθþς η ισχýς του στη χþρα συνÝχιζε να καταρρÝει, με αποκορýφωμα την αποκατÜσταση του Meiji το 1868.


                            Eisen: Γυναßκα βγαßνει απü τη κουνουπιÝρα

     Η υποτροφßα Ukiyo-e τεßνει να επικεντρþνεται στη καταλογογρÜφηση καλλιτεχνþν, προσÝγγιση που στερεßται αυστηρüτητας και πρωτοτυπßας, που 'χει εφαρμοστεß στην ανÜλυση τÝχνης σ' Üλλους τομεßς. ΤÝτοιοι κατÜλογοι εßναι πολυÜριθμοι, αλλÜ τεßνουνε συντριπτικÜ να επικεντρωθοýνε σε ομÜδα αναγνωρισμÝνων ιδιοφυιþν. ΜικρÞ πρωτüτυπη Ýρευνα Ýχει προστεθεß στις 1ες, θεμελιþδεις αξιολογÞσεις του ukiyo-e και των καλλιτεχνþν του, ειδικÜ üσον αφορÜ σχετικÜ μικροýς καλλιτÝχνες. Ενþ ο εμπορικüς χαρακτÞρας του αναγνωριζüτανε πÜντα, η αξιολüγηση των καλλιτεχνþν και των Ýργων τους βασßστηκε στις αισθητικÝς προτιμÞσεις των γνþσεων και δεν Ýδωσεν ιδιαßτερη σημασßα στη σýγχρονη εμπορικÞ επιτυχßα. Τα πρüτυπα για την Ýνταξη στο ukiyo-e canon εξελιχθÞκανε γρÞγορα στην αρχικÞ βιβλιογραφßα. Ο Utamaro Þταν ιδιαßτερα αμφιλεγüμενος, θεωροýμενος απü τον Fenollosa κι Üλλους ως Ýνα εκφυλισμÝνο σýμβολο της παρακμÞς του ukiyo-e. Ωστüσο Ýχει αποκτÞσει Ýκτοτε γενικÞ αποδοχÞ ως Ýνας απü τους μεγαλýτερους δασκÜλους της φüρμας. Οι καλλιτÝχνες του 19ου αι. üπως ο Yoshitoshi αγνοÞθηκαν Þ περιθωριοποιηθÞκανε, προσελκýοντας την επιστημονικÞ προσοχÞ μüνο προς το τÝλος του 20οý αι. ¸ργα σε καλλιτÝχνες του Utagawa της ýστερης εποχÞς, üπως ο Kunisada κι ο Kuniyoshi, αναβιþσανε κÜποια, απ' τη σýγχρονη εκτßμηση που απολÜμβαναν αυτοß οι καλλιτÝχνες. ΠολλÜ üψιμα Ýργα εξετÜζουνε τις κοινωνικÝς Þ Üλλες συνθÞκες πßσω απü τη τÝχνη και δεν ενδιαφÝρονται γι' αποτιμÞσεις που θα τη φÝρνανε σε περßοδο παρακμÞς.


                                     ΚουνισÜντα: 2 ΚουρτεζÜν

     Ο μυθιστοριογρÜφος Jun'ichirō Tanizaki Þταν επικριτικüς για την ανþτερη στÜση των Δυτικþν που υποστÞριζαν Ýναν υψηλüτερο αισθητισμü, ισχυριζüμενοι πως ανακαλýψανε το ukiyo-e. ΥποστÞριξε üτι το ukiyo-e Þταν απλþς η ευκολüτερη μορφÞ ιαπωνικÞς τÝχνης για να κατανοηθεß απü την Üποψη των αξιþν των Δυτικþν κι üτι οι ΙÜπωνες üλων των κοινωνικþν τÜξεων απολÜμβαναν το ukiyo-e, αλλÜ πως η ηθικÞ του Κομφοýκιου της εποχÞς τους εμπüδισε να το συζητÞσουν ελεýθερα, κοινωνικÜ Þθη που παραβιÜστηκαν απü την επιδεßνωση της ανακÜλυψης απü τη Δýση. Απü την αυγÞ του 20οý αι., οι ιστορικοß του manga -τα ιαπωνικÜ κüμικς κι η γελοιογραφßα- Ýχουν αναπτýξει αφηγÞσεις που συνδÝουνε τη μορφÞ τÝχνης με την ιαπωνικÞ τÝχνη πριν απü τον 20ü αι. Ιδιαßτερη Ýμφαση δßνεται στο Hokusai Manga ως πρüδρομο, αν και το βιβλßο του δεν εßναι αφηγηματικü, οýτε ο üρος manga προÝρχεται απü τον Hokusai. Στα αγγλικÜ και σ' Üλλες γλþσσες, η λÝξη manga χρησιμοποιεßται με τη περιοριστικÞ Ýννοια των "ιαπωνικþν κüμικς" Þ "κüμικς ιαπωνικοý στιλ", ενþ στα ιαπωνικÜ δεßχνει üλες τις μορφÝς κüμικς, γελοιογραφßας και καρικατοýρας.


                                  Katsukawa: Ηθοποιüς καμποýκι

     Οι Üρχουσες τÜξεις περιüρισαν αυστηρÜ το χþρο που επιτρÝπεται για τα σπßτια των χαμηλüτερων κοινωνικþν τÜξεων. το σχετικÜ μικρü μÝγεθος των Ýργων ukiyo-e Þταν ιδανικü για να κρÝμεται σ' αυτÜ τα σπßτια. Λßγο ρεκüρ για τους θαμþνες των Ýργων ukiyo-e Ýχει διασωθεß. ΠουληθÞκανε για σημαντικÜ ψηλüτερες τιμÝς απü τις τυπþσεις -ως και πολλÝς χιλιÜδες φορÝς περισσüτερο-, κι Ýτσι πρÝπει να Ýχουν αγοραστεß απü πλοýσιους, πιθανþς εμπüρους κι ßσως μερικοýς απü τη τÜξη των σαμουρÜι. Οι τυπþσεις της ýστερης εποχÞς εßναι τα πολυÜριθμα υπÜρχοντα παραδεßγματα, καθþς παρÞχθησαν στις μεγαλýτερες ποσüτητες τον 19ο αι, κι üσο πιο παλιÜ εßναι μια τýπωση, τüσο λιγüτερες εßναι οι πιθανüτητες επιβßωσης. Το Ukiyo-e συνδÝθηκε σε μεγÜλο βαθμü με το Edo κι οι επισκÝπτες του αγορÜζανε συχνÜ αυτü που αποκαλοýσαν azuma-e ως αναμνηστικÜ. Τα καταστÞματα που τα ποýλησαν ενδÝχεται να ειδικεýονται σε προúüντα üπως οι βεντÜλιες χειρüς Þ να προσφÝρουνε μια ποικιλßα επιλογþν.


                          Kiyonobu Yamanaka Ichikawa (1714)

     Η αγορÜ τýπωσης ukiyo-e Þτανε πολý διαφοροποιημÝνη καθþς πωλÞθηκε σ' ετερογενÝς κοινü, απü εργÜτες ως πλοýσιους εμπüρους. Λßγες συγκεκριμÝνες πληροφορßες εßναι γνωστÝς για τις συνÞθειες παραγωγÞς και κατανÜλωσης. ΛεπτομερÞ αρχεßα στο ¸ντο τηρηθÞκανε για μεγÜλη ποικιλßα απü κουρτεζÜν, ηθοποιοýς και παλαιστÝς σοýμο, αλλÜ δεν υπÞρχανε τÝτοια αρχεßα που να αφοροýνε το ουκιγιüε -Þ ßσως να υπÞρξαν ποτÝ Þ κÜποτε. Ο προσδιορισμüς του τι γßνεται κατανοητü απü τα δημογραφικÜ στοιχεßα της κατανÜλωσης ukiyo-e απαιτεß Ýμμεσα μÝσα. Ο προσδιορισμüς σε ποιες τιμÝς πωλοýνται οι τυπþσεις αποτελεß πρüκληση για τους ειδικοýς, καθþς τα σταθερÜ αρχεßα αριθμþν εßναι λιγοστÜ κι υπÞρχε μεγÜλη ποικιλßα στη ποιüτητα παραγωγÞς, το μÝγεθος, τη προσφορÜ και τη ζÞτηση και τις μεθüδους, που πÝρασαν απü αλλαγÝς üπως η εισαγωγÞ πλÞρους χρþματος τýπωση. Το πüσον ακριβÝς τιμÝς μποροýν να ληφθοýν υπüψην εßναι επßσης δýσκολο να προσδιοριστεß, καθþς οι κοινωνικÝς κι οικονομικÝς συνθÞκες Þτανε σ' εξÝλιξη καθ' üλη τη διÜρκεια της περιüδου. Τον 19ο αι., σþζονται πλαßσια τυπþσεων που πωλοýνται, απü 16 Ýως 100 cm. για πολυτελεßς εκδüσεις. Ο Jun'ichi Ōkubo προτεßνει πως οι τιμÝς της 10ετßας του 1920 και του 1930 Þτανε πιθανþς κοινÝς για τυπικÝς τυπþσεις.


                            Kaigetsudo Ando Yasunori: Bijin

     Οι βαφÝς στις τυπþσεις ukiyo-e εßναι ευαßσθητες στο ξεθþριασμα üταν εκτßθενται ακüμη και σε χαμηλÜ επßπεδα φωτüς. Αυτü καθιστÜ τη μακροχρüνια Ýκθεση ανεπιθýμητη. Το χαρτß που τυπþνονται αλλοιþνεται üταν Ýρχεται σ' επαφÞ με üξινα υλικÜ, επομÝνως τα κουτιÜ αποθÞκευσης, οι φÜκελοι κι οι βÜσεις, πρÝπει να εßναι ουδÝτερου pH Þ αλκαλικοý. Οι τυπþσεις πρÝπει να ελÝγχονται τακτικÜ για προβλÞματα που χρειÜζονται θεραπεßα και ν' αποθηκεýονται σε σχετικÞ υγρασßα 70% Þ λιγüτερο για ν' αποφευχθοýν οι αποχρωματισμοß των μυκÞτων. Το χαρτß κι οι χρωστικÝς ουσßες στους πßνακες ukiyo-e εßναι ευαßσθητες στο φως και τις εποχικÝς αλλαγÝς στην υγρασßα. Οι βÜσεις πρÝπει να 'ναι εýκαμπτες, καθþς τα φýλλα μποροýν να σκιστοýνε κÜτω απ' απüτομες αλλαγÝς υγρασßας. Στην εποχÞ ¸ντο, τα σεντüνια Þτανε τοποθετημÝνα σε μακρüχρωμο χαρτß και διατηρηθÞκανε κυλιüμενα σ' απλÝς ξýλινες κοýτες, τοποθετημÝνες σ' Üλλο ξýλινο κουτß απü λÜκα. Στις ρυθμßσεις του μουσεßου, οι χρüνοι προβολÞς εßναι πολý περιορισμÝνοι για ν' αποφευχθεß η επιδεßνωση απü την Ýκθεση στο φως και τη ρýπανση του περιβÜλλοντος και λαμβÜνεται μÝριμνα για το ξετýλιγμα και την αναδßπλωση των κυλßνδρων, με τη κýλιση να προκαλεß κοιλüτητες στο χαρτß, καθþς και το ξετýλιγμα και την αναδßπλωση των κυλßνδρων που προκαλοýνε τσαλÜκωμα. Τα επßπεδα υγρασßας που διατηροýνται οι κýλινδροι εßναι γενικÜ μεταξý 50 κι 60%, καθþς οι κýλινδροι που διατηροýνται σε πολý ξηρÞ ατμüσφαιρα γßνονται εýθραυστοι.


                                         Toyokuni: Ηθοποιüς καμποýκι

     ΕπειδÞ οι τυπþσεις ukiyo-e παρÞχθησαν μαζικÜ, η συλλογÞ τους παρουσιÜζει διαφορετικÝς εκτιμÞσεις απü τη συλλογÞ Ýργων ζωγραφικÞς. ΥπÜρχει μεγÜλη ποικιλßα στη κατÜσταση, τη σπανιüτητα, το κüστος και τη ποιüτητα των υφιστÜμενων τυπþσεων. Οι τυπþσεις μπορεß να Ýχουνε λεκÝδες, αλεποýδες, σκουληκüτρυπες, δÜκρυα, τσακßσεις Þ στßγματα, τα χρþματα μπορεß να 'χουνε ξεθωριÜσει Þ να 'Ýχουνε ρετουσαριστεß. Οι σκαλιστÝς μπορεß να 'χουν αλλÜξει τα χρþματα Þ τη σýνθεση των τυπþσεων που πÝρασαν απü πολλÝς εκδüσεις. ¼ταν κüβεται μετÜ τη τýπωση, το χαρτß μπορεß να 'χει κοπεß εντüς του περιθωρßου. Οι τιμÝς των τυπþσεων εξαρτþνται απü διÜφορους παρÜγοντες, üπως η φÞμη του καλλιτÝχνη, η κατÜσταση τýπωσης, η σπανιüτητα κι αν πρüκειται για πρωτüτυπο πÜτημα -ακüμη και τυπþσεις υψηλÞς ποιüτητας αργüτερα θ' αποκτÞσουν Ýνα κλÜσμα της αποτßμησης ενüς πρωτοτýπου.


            Hishikawa Moronobu: ΚοιτÜζοντας τους ανθοýς κερασιÜς

     Οι τυπþσεις Ukiyo-e συχνÜ περνοýσαν απü πολλÝς εκδüσεις, μερικÝς φορÝς μ' αλλαγÝς που γßνανε στα πλαßσια σε μεταγενÝστερες εκδüσεις. Κυκλοφοροýν επßσης εκδüσεις απü ξυλοδαρμοýς, üπως νüμιμες μεταγενÝστερες αναπαραγωγÝς, καθþς και πειρατικÝς εκδüσεις κι Üλλα πλαστÜ. Ο ΤακαμιζÜβα ¸ντζι (1870-1927), παραγωγüς αναπαραγωγþν ukiyo-e, ανÝπτυξε μÝθοδο επαναφορÜς των ξýλινων πλαισßων για τη τýπωση φρÝσκου χρþματος σε ξεθωριασμÝνα πρωτüτυπα, πÜνω απü τα οποßα χρησιμοποßησε τÝφρα καπνοý για να κÜνει το φρÝσκο ​​μελÜνι να φαßνεται γηρασμÝνο. ΑυτÝς τις ανανεωμÝνες τυπþσεις τις μεταπþλησε ως πρωτüτυπες. Μεταξý των απατεþνων συλλεκτþν Þταν ο Αμερικανüς αρχιτÝκτονας Φρανκ Λüιντ ΡÜιτ, που 'φερε μαζß του 1500 τυπþσεις ΤακαμιζÜβα απü την Ιαπωνßα στις ΗΠΑ, μερικÝς απü τις οποßες εßχε πουλÞσει πριν ανακαλυφθεß η αλÞθεια. Οι καλλιτÝχνες Ukiyo-e αναφÝρονται στο ιαπωνικü στυλ, το επþνυμο προηγεßται του προσωπικοý ονüματος και γνωστοß καλλιτÝχνες üπως ο Utamaro κι ο Hokusai μüνο με το προσωπικü τους üνομα. Οι Ýμποροι συνÞθως αναφÝρονται στις τυπþσεις ukiyo-e με τα ονüματα των τυπικþν μεγεθþν, συνηθÝστερα το aiban 34,5 x 22,5 εκατοστþν (13,6 ßντσες × 8,9 ßν.), το chūban 22,5 x 19 εκ. (8,9 ßν. χ 5 7,5 ßν.) και το byōban 23 χ 23 εκ. (15,0 ßν. 9,1 ßν.) -τα ακριβÞ μεγÝθη ποικßλλουνε και το χαρτß συχνÜ κüβεται μετÜ τη τýπωση.


                           Sugimura Jihei: Η κυρßα της αυλÞς

     ΠολλÝς απü τις μεγαλýτερες συλλογÝς υψηλÞς ποιüτητας ukiyo-e βρßσκονται εκτüς Ιαπωνßας. Παραδεßγματα εισαχθÞκανε στη συλλογÞ της ΕθνικÞς ΒιβλιοθÞκης Γαλλßας στο 1ο  ½ του 19ου αι. Το Βρετανικü Μουσεßο ξεκßνησε μια συλλογÞ το 1860 που αριθμοýσε στα τÝλη του 20οý αι. 70000 αντικεßμενα! Η μεγαλýτερη, που ξεπερνÜ τα 100000 αντικεßμενα, βρßσκεται στο Μουσεßο Καλþν Τεχνþν Βοστþνης, που ξεκßνησε üταν ο ¸ρνεστ Φενüλλοσα δþρισε τη συλλογÞ του το 1912! Η 1η Ýκθεση στην Ιαπωνßα με τυπþσεις ukiyo-e πιθανüτατα Þταν αυτÞ που παρουσßασε ο Kōjirō Matsukata το 1925, που συγκÝντρωσε τη συλλογÞ στο Παρßσι στη διÜρκεια του Α' Παγκ. Πολ. κι αργüτερα τη δþρισε στο Εθνικü Μουσεßο ΜοντÝρνας ΤÝχνης, Τüκυο. Η μεγαλýτερη συλλογÞ ukiyo-e στην Ιαπωνßα εßναι τα 100000 κομμÜτια στο Japan Ukiyo-e Museum στη πüλη Ματσουμüτο.

             Nishikawa Sukenobu: 3 κουρτεζÜν ετοιμÜζονται για το πÜρτυ

   Συνοψßζοντας:  Ουκßγιο-Ý ( 浮世絵  εικüνα Þ εικüνες του επιπλÝοντος κüσμου) εßναι εßδος ξυλογραφßας και ζωγραφικÞς που γνþρισε Üνθιση απü το 17ο ως τον 20ο αι. στην Ιαπωνßα. ΠαραπÝμπει στη νεανικÞ παρορμητικÞ κουλτοýρα που Üνθισε στα αστικÜ κÝντρα του ¸ντο (σημερινü Τüκυο), Κυüτο κι ΟζÜκα. Τ' üνομα παραπÝμπει ειρωνικÜ στην ομüηχη λÝξη Θλιβερüς κüσμος (憂き世), ο τüπος απ' üπου θÜνατος κι ανÜσταση γλιτþνουνε τον Üνθρωπο σýμφωνα με τη βουδιστικÞ θεολογßα. Η τÝχνη αυτÞ γνωρισε ιδιαßτερη Üνθιση στο ¸ντο (σημερινü Τüκυο) το 2 ½ του 17ου αι., εμπνευσμÝνη απü τα μονüχρωμα Ýργα του ΧισικÜουα Μορονüμπου στα 1670. ΑρχικÜ μüνο ινδικü μελÜνι χρησιμοποιοýνταν, αργüτερα οι τυπωμÝνες αφßσες ζωγραφιßζονταν, αλλÜ τον 18ο αιþνα ο Σουζοýκι Χαρουνüμπου εξÝλιξε τη τεχνικÞ της πολýχρωμης τυπογραφßας σ' Ýνα νÝο Ýιδος το νισßκι-ε (nishiki-e).
¹τανε προσιτÜ στο ευρý κοινü γιατß μποροýσαν να παραχθοýν μαζικÜ. Προορßζονταν αρχικÜ γι' αστοýς που δεν Þταν αρκετÜ πλοýσιοι για να αγορÜσουν αυθεντικü πßνακα. Τ' αρχικÜ θÝματα Þταν παραστÜσεις απü τη ζωÞ της πüλης, σκηνÝς διασκÝδασης, αθλητÝς του σοýμο και φημισμÝνοι ηθοποιοß. Αργüτερα, η θεματολογßα επικεντρþθηκε στα τοπßα. Το σεξ δεν Þταν επιτρεπüμενο θÝμα αλλÜ παρουσιαζüτανε συχνÜ σα θÝμα. ΣυχνÜ εκδüτες και δημιουργοß τιμωροýνταν για τη δημιουργßα των σεξουαλικþν ουκßγιο-ε Þ σοýνγκα (shunga).
     Η τýπωση των ουκßγιο-ε γινüταν με την ακüλουθη διαδικασßα:

   1. Ο καλλιτÝχνης παρÞγε το κýριο Ýργο σε μελÜνι
   2. Οι τεχνßτες κολλοýσανε τη ζωγραφιÜ σε ξýλινο πλαßσιο κüβοντας τις περιοχÝς που το χαρτß Þτανε λευκü
   3. Το ξýλο στη συνÝχεια καλυπτüταν με μελÜνη και τυπωνüτανε σε χαρτß
   4. Οι τυπþσεις κολλοýνταν σε ξýλο στις επιφÜνειες του σχεδßου με το συγκεκριμÝνο χρþμα μελανιοý.
   5. Η διαδικασßα επαναλαμβανüτανε για üλα τα χρþματα που χρησιμοποιοýνταν στη σýνθεση και κÜποιες φορÝς περισσüτερες απü μßα, Ýτσι þστε το τελικü Ýργο να 'ει το επιθυμητü χρþμα.

    Σημαντικοß ΚαλλιτÝχνες

  1. Χιροσßγκε (Hiroshige)
  2. ΧισικÜουα Μορονüμπου (Hishikawa Μοronobu)
  3. ΧοκουσÜι (Hokusai)
  4. Κουνιτσßκα (Kunichika)
  5. ΚουνισÜντα (Kunisada)
  6. ΟυταγκÜουα Κουνιγιüσι (Utagawa Kuniyoshi)
  7. ΣαρÜκου (Sharaku)
  8. Τογιοκοýνι (Toyokuni)
  9. ΟυταμÜρο (Utamaro)
10. Τüσι Γιοσßντα (Toshi Yoshida)
11. Χιρüσι Γιοσßντα (Hiroshi Yoshida)
12. Γιοσιτüσι (Yoshitoshi)

                                        Τ  Ε  Λ  Ο  Σ

 

 

Web Design: Granma - Web Hosting: Greek Servers